دو مورد از رویدادهای تعیینکننده در حوزه ارز دیجیتال و فضای بلاکچین، ظهور امور مالی غیرمتمرکز و یا دیفای (DeFi) و انتقال از شبکههای لایه 1 اثبات کار (PoW) به اثبات سهام (PoS) است.
مورد مهم بعدی، قابلیت همکاری بین بلاکچینهای لایه 1، بهرهمندی از فرصتهای استخرهای نقدینگی و یک اکوسیستم بسیار ترکیبپذیر از داراییهای مالی جدید است.
حرکت از اثبات کار به سمت اثبات سهام
ساتوشی ناکاموتو الگوریتم PoW بیت کوین را در وایت پیپر معرفی کرد. با این حال تعداد کمی می توانستند تاثیر آن را هم در علم کامپیوتر و هم در دنیای مالی پیش بینی کنند. فرآیند استخراج، تبدیل انرژی الکتریکی مصرفشده توسط پردازنده های کامپیوتری خاص، مدل امنیتی بیت کوین را برای بیش از یک دهه تقویت کردهاست. بخش ماینینگ نیز همزمان با افزایش قیمت بیت کوین افزایش یافتهاست.
اکنون هزینههای استخراج بیت کوین مورد انتقاد حامیان صرفه جویی در انرژی قرار گرفتهاست که معتقدند مصرف بیش از حد انرژی الکتریکی توسط استخراج بیت کوین استفاده نادرستی از انرژی است. مصرف انرژی PoW جرقه ایده بلاکچینهای مبتنی بر PoS را که جایگزین بهتری برای مصرف برق PoW بود را زد.
مشکلات و معایب استیکینگ
اتریوم ۲.۰، کاسموس، پولکادات تعداد انگشت شماری از برجستهترین بلاکچینهای PoS امروزی هستند. تنها یک یا دو سال از راهاندازی بسیاری از بلاکچینهای PoS گذشته است، اما پذیرش آنها با هجوم کاربران جدید به فضای کریپتو تسریع شدهاست. دیفای توجه حامیان کریپتو را به خود جلب کردهاست. این امر منجر به مشکلات تراکم در اتریوم و تاکید مجدد بر سرعت تراکنشها در لایه اول و دوم بلاکچینها شدهاست. تمایل شبکههای فعلی و پروژههای جدید برای حرکت به سمت اثبات سهام ، استفاده از سیستم استیکینگ را بیش از پیش مهم ساختهاست. سیستمهای مبتنی بر PoS، برای انجام فعالیت روی شبکهشان، به تامینکننده نقدینگی نیاز دارند؛ این نودهای شبکه برای فعالیت، باید داراییهای فردی خودشان را که توکن همان شبکه است برای مدتی طولانی قفل کنند.
در این مدت آنها نمیتوانند به دارایی دیجیتال خود دست بزنند و بالطبع نقدینگی لازم برای ورود به فرصتهای ایجادشده دیگر که بازدهی بالاتری دارند را از دست خواهند داد. روش لیکوئید استیکینگ (Liquid Staking) برای حل این مشکل بهوجود آمدهاست؛ در این مقاله به این میپردازیم که لیکویید استیکینگ چیست.
لیکوئید استیکینگ چیست
همانطور که گفتهشد، مشکل اصلی سیستم استیکینگ، بلوکه شدن سرمایه کاربران برای مدت طولانی است. لیکوئید استیکینگ روش جدیدی است که این مشکل را برطرف میکند.
در این روش کاربران این امکان را دارند تا دارایی های دیجیتال خود را در یک پروتکل PoS به اشتراک بگذارند و در دیگر معاملات و فرصتهای سرمایهگذاری دیگر هم شرکت کنند. در عین حال از سپرده خود در سایر فرصتهای دیفای استفاده و کسب سود کنند. این امر فرصتی جدید برای درآمد زایی کاربران را فراهم کردهاست.
مکانیسم اولیه در این روش، شامل توکنیزه کردن داراییهای دیجیتال سهامدار از طریق یک قرارداد مشتقه و ایجاد یک چارچوب استاندارد برای آن است تا سپردهها در پروتکلهای دیگر هم استفاده شود. پس از توکنیزهشدن داراییها، افراد بهراحتی میتوانند آن را با یکدیگر مبادله کنند، به صرافیها یا پلتفرمهای دیگر انتقال دهند یا حتی در بلاکچینهای دیگر نیز استفاده کنند.
مشکلات و معایب لیکوئید استیکینگ
یکی از مواردی که جزئ معایب این روش می شود، امکان خرید رای است. از آنجایی که یکی از قابلیتهای استیکینگ در یک بستر غیرمتمرکز، شرکت همه افراد در تصمیمات یک شبکه است، با استفاده از میزان سپردهگذاری، حق رای میتواند به افراد دیگرفروخته و منتقل شود. سیستمهای اثبات سهام بیشتر شبیه به مکانیسم تصمیمگیری توسط سهامداران یک شرکت است که در آن هر فردی که بیشترین سهام را داشتهباشد، حق رای بیشتری خواهد داشت. این فرض و جابهجایی حق رای، به ذات یک فضای غیرمتمرکز که در آن همه برای تصمیمگیری شریکاند نمیخورد.
مورد بعدی موضوعی تحت عنوان اسلشینگ (Slashing) در الگوریتمهای PoS است. اسلشینگ جریمهای است که در بلاکچینهای مبتنیبر PoS برای عدم فعالیت، اعتبارسنجی غیرصادقانه یا هر رفتار مخرب دیگری در نظرگرفته میشود. این جریمه میتواند در قالبهای مختلفی مانند از دستدادن مقدار ثابت یا درصدی از دارایی دیجیتال، قطع کامل حساب تامینکننده و ممنوعیت موقت (یا دائمی) فعالیت اعمال شود.
با استفاده از توکنهای حاصل از سود لیکوئید استیکینگ، زمانی که جریمه اتفاق میافتد، نمیتوان در دیگر پروژهها سرمایه گذاری کرد.
نتیجهگیری
با گسترش صنعت بلاکچین و حرکت به سمت PoS و با نیاز روزافزون به نوآوری در دیفای جهت تسهیل وام دهی، لیکوئید استکینگ به عنوان یک ابزار ارزشمند عمل میکند. بدون نیاز به قفل کردن داراییهای خود، کاربران میتوانند از برنامههای مالی مختلف استفاده کنند و سود سرمایه خود را افزایش دهند.
منبع forekast