توکن سوزی (Token Burning) یا سوزاندن کوین یک اصطلاح مهم در بازار ارز دیجیتال است. در این مطلب می‌خوانید که توکن سوزی چیست و چرا انجام می‌شود.
توکن سوزی چیست؟
توکن سوزی زمانی رخ می‌دهد که یک ارز دیجیتال را به کلی و برای همیشه از چرخه بازار حذف کنیم. زمانی که سوزاندن کوین اتفاق بیفتد، قیمت آن بالا خواهد رفت. در واقع کوین سوزی کاملا عمدی صورت می‌گیرد تا تعدادی از آنها از چرخه بازار حذف شده و ارزششان فزونی یابد.
هر چه مقدار توکنی که برای فروش عرضه می‌شود کمتر باشد، قیمت آن بیشتر خواهد شد. البته گاهی هم شرکتی به اشتباه، بیش از حد لازم توکن تولید می‌کند؛ در این مواقع هم برای کم نشدن ارزش توکن‌ها، بخشی از آنها را می‌سوزانند.
به طور ساده، این کار به معنی حذف دائمی تعدادی از سکه‌ها یا توکن‌های در گردش داخل یک شبکه ارز دیجیتال است. این روش، کاهش دائمی کل عرضه در بازار مربوط به شبکه را تضمین می‌کند. این روش به ارز دیجیتال خاصی اختصاصی نداشته و تقریبا برای همه ارزهای دیجیتال، اعم از Coin یا Token، قابل پیاده‌سازی است.
توکن سوزی چه زمانی رخ می‌دهد؟
یکی از ایامی که توکن سوزی در آن بسیار انجام می‌شود، زمانی است که کوین‌های ارز اولیه در بازار عرضه شده‌اند. پس از آن که تایم عرضه اولیه کوین به پایان رسید، فروشنده بخشی از کوین‌های به فروش نرفته را می‌سوزاند. با سوزاندن کوین، مقدار آن ارز دیجیتال کم شده و قیمت آن افزایش خواهد یافت. علاوه بر این توکن سوزی در پروژه‌های متعددی صورت می‌گیرد و برخی از صرافی‌های بزرگ هم به صورت دوره‌ای اقدام به توکن سوزی می‌کنند.
همان‌طور که همه اسکناس‌های چاپ شده وارد بازار نمی‌شوند و تنها تعداد و حجم مشخصی از آنها به گردش می‌افتد؛ توکن‌های اضافه هم برای تنظیم شدن ارزش، سوزانده می‌شوند. توکن سوزی باعث محبوبیت ارز دیجیتال مورد نظر شده و حلال برخی از مشکلات خواهد شد.
توکن سوزی چگونه انجام می‌شود؟
پروسۀ سوزاندن توکن ها بسیار ساده است اما امکان انجام این فرآیند با روش‌های مختلفی وجود دارد. این کار با هدف کاهش تعداد توکن‌های در گردش صورت می‌گیرد. این اتفاق ممکن است در ابتدا کمی ویژه به نظر برسد اما سوزاندن کوین ها به معنی تخریب و از بین بردن آنها نیست؛ آنها وجود دارند ولی امکان استفاده از آنها در آینده از بین خواهد رفت.
برای سوزاندن توکن ها، توسعه‌دهندگان یک پروژه به بازخرید یا برداشت تعدادی از توکن‌های موجود اقدام و سپس آنها را از چرخه خارج می‌کنند. بنابراین توکن‌ها در کیف پولی به نام آدرس خورنده (Eater Address) قرار می‌گیرند. این آدرس و اطلاعات آن برای تمامی نودها قابل مشاهده است اما این آدرس برای همیشه مسدود شده است. همچنین وضعیت توکن‌های موجود در این آدرس در بلاکچین منتشر می‌شود و همه کاربران می‌توانند وضعیت توکن‌ها را مشاهده کنند.
انواع روش‌های توکن سوزی
- نابودی کوین های بومی برای حقوق استخراج: زمانی که یک کاربر بخواهد به عنوان یک ماینر یا همان استخراج کننده نقش خود را ایفا کند، اول از همه باید بخشی از توکن ها را از بین ببرد.
- نابودی کوین‌ها برای ایجاد کوین‌های بومی جدید: برخی بلاک چین‌ها، به منظور به دست آوردن مقدار متناظر سکه دیجیتال، متکی بر از بین بردن تعدادی بیت کوین هستند. این روش ارزش بالاتری به ارز دیجیتال جدید می‌دهد، چرا که ارزش متناظر در دسترس است.
- تعادل سوزاندن و استخراج: روش آخر، از بین بردن سکه‌های بومی برای به دست آوردن حقوق است. از این مدل بیشتر در شبکه‌های مبتنی بر اثبات سهام، که از استیکینگ برای رسیدن به اجماع بهره می‌برند، استفاده می‌شود. به این روش، توسعه‌دهندگان با تورم شدید ارز مقابله خواهند کرد. حقوق برای بهره بردن از سرویس‌ها باید رد و بدل شوند، به طوری که موجودی با وجود استیکینگ کاهش پیدا می‌کند.
الگوریتم‌های اثبات سوزاندن (PoB)
در عمل، شبکه برخی ارزهای دیجیتال از الگوریتم اثبات سوزاندن به منظور رسیدن به اجماع و توافق استفاده می‌کنند. در اینجا ماینرها یا همان استخراج‌کنندگان به شکلی متفاوت عمل کرده و می‌بایست از بین بردن بخشی از کوین‌ها یا توکن‌های در اختیارشان را به اثبات برسانند.
برای پیاده کردن این الگوریتم نیازی به منابع پردازشی و سیستم‌های قوی نیست. برای الگوریتم اجماع تنها به سوزاندن کوین نیاز خواهد بود؛ بنابراین نیازی به خرید دستگاه‌های گران قیمت استخراج کننده نیست و افراد بیشتری قدرت استخراج را خواهند داشت. اتفاق مثبت دیگری که در الگوریتم اثبات سوزاندن شاهد آن هستیم کاهش مصرف برق و جلوگیری از آلودگی زیست محیطی ماینرها است.
محافظت در برابر اسپم‌ها (Spam) با سوزاندن توکن ها
توکن سوزی در شبکه برخی از رمزارزها به عنوان یکی از مکانیسم‌های امنیتی مناسب در برابر DDOS عمل می‌کند و همچنین از گسترش اسپم‌ها در شبکه جلوگیری می‌کند. زیرا هزینه انجام تراکنش‌ها را افزایش می‌دهد و از این طریق مانع از ایجاد تراکنش‌های اسپم می‌شود.
همان‌طور که کاربران برای انتقال بیت کوین هزینه‌ای را پرداخت می‌کنند یا به صرافی‌ها جهت محاسبۀ قراردادهای هوشمند در شبکۀ اتر کارمزد می‌دهند، در برخی از ارزها مقداری از پرداخت‌ها به عنوان کارمزد تراکنش‌ها سوزانده می‌شود. یعنی در برخی شبکه‌ها به جای پرداخت مبلغ کارمزد به نودها یا ماینرها برای تأیید تراکنش‌ها، به صورت خودکار بخشی از مقدار کارمزد ارسالی کاربران سوزانده می‌شود و تمامی آن مبلغ در اختیار نودها یا ماینرهای تایید کننده تراکنش قرار نمی‌گیرد. یکی از پروژه‌هایی که از این روش استفاده می‌کند ریپل (XRP) است.
سخن پایانی
در این مقاله به بررسی مفهوم سوزاندن توکن و هدف از انجام چنین مکانسیمی پرداختیم. همان‌طور که در بخش‌های قبلی گفته شد، روش‌های مختلفی برای توکن سوزی در شبکه‌های مختلف وجود دارد که بسته به نوع فعالیت و هدف آن پروژه است. علی‌رغم وجود روش‌های مختلف، هدف از سوزاندن توکن ها در تمامی پروژه‌ها مشترک و یکسان است. فرآیند سوزاندن کوین یا توکن به منظور کاهش تعداد توکن یا کوین در گردش و جلوگیری از عرضه زیاد و تنظیم قیمت توکن، صورت می‌گیرد.
منابع: outlookindia swissborg investopedia
