عرضه اولیه کوین یا initial coin offering که به اختصار ICO نیز گفته می‌شود درصنعت ارزهای دیجیتال معادل عرضه اولیه سهام (IPO) در بازار بورس است. شرکتی که به دنبال جمع‌آوری کمک مالی برای ایجاد یک کوین جدید است، می‌تواند با کمک ICO، سرمایه مورد نیاز خود را جذب کند. سرمایه‌گذاران، در یک بازه زمانی مشخص، می‌توانند در یک رویداد ICO شرکت کنند و در ازای پرداخت ارزهای دیجیتال یا ارز فیات، توکن آن پروژه را خریداری کنند.
عرضه اولیه کوین (ICO) چگونه است؟
پروژه‌های عرضه اولیه کوین به سه صورت راه‌اندازی می‌شود:
- عرضهٔ ثابت به همراه قیمت ثابت: یک شرکت می‌تواند پیش از عرضه، تعیین کند که هر توکن فروخته‌شده پس از اتمام پروژه، دارای قیمت از پیش تعیین‌شده و ثابت است و عرضه کل توکن‌ها نیز یک تعداد مشخص و ثابت خواهد بود.
- عرضه ثابت اما قیمت متغیر: در این حالت، تعداد عرضه توکن‌ها از پیش تعیین‌شده و ثابت است. اما مقدار وجوه دریافتی از سرمایه‌گذاران در زمان ICO، بر روی قیمت توکن‌ها تاثیر خواهد گذاشت. به این معنی که هرچه سرمایه اولیه بیشتر باشد، به احتمال زیاد قیمت توکن‌ها هنگام عرضه نیز بیشتر خواهد شد.
- عرضه متغیر اما قیمت ثابت: در برخی از ICOها، تعداد عرضه نهایی ارزهای دیجیتال مشخص نمی‌شود. اما هر توکن اولیه دارای قیمت ثابتی خواهد بود. در این حالت هرچقدر سرمایه بیشتری جذب شود فقط روی تعداد عرضه توکن‌ها تاثیر خواهد گذاشت.
وایت پیپر عرضه اولیه کوین چیست؟
هر پروژه ICO، ملزم است دارای یک دفترچه راهنما یا به عبارت تخصصی‌تر وایت پیپر (White Paper) باشد. وایت پیپر ICO مهمترین اصل پروژه است، چرا که به وسیله آن می‌توان تمامی اطلاعات شرکت، مدیران، تیم توسعه دهنده و هدف آن‌ها از عرضه یک ارز دیجیتال را متوجه شد. در ادامه نکاتی که در یک وایت پیپر باید رعایت شود ذکر شده‌است:
- این پروژه در مورد چیست؟
- مشکل و یا نیازی که پروژه برای حل آن به‌وجود آمده است چیست؟
- پروژه به چه مقدار سرمایه اولیه نیاز دارد؟
- بنیان‌گذاران پس از عرضه چه تعداد از توکن‌ها را برای تامین هزینه‌های شرکت حفظ خواهند کرد؟
- چه نوع ارز دیجیتال و یا ارز فیاتی برای سرمایه‌گذاری پذیرفته خواهد شد؟
- اجرای رویداد ICO چه مدت زمان می‌برد و کی به اتمام می‌رسد؟
وایت پیپر ICO برای تشویق علاقه‌مندان به صنعت ارزهای دیجیتال و جذب حامی طراحی می‌شود. در این دفترچه راهنما به طور کامل به سوالات بالا پاسخ داده‌شده است.
نحوه شناسایی پروژه‌های کلاهبردار
اگر می‌خواهید روی عرضه اولیه کوین سرمایه گذاری کنید، باید بدانید که ICOها به طور واضحی قانون‌گذاری نشده‌اند. از میان تعداد بسیار زیاد عرضه اولیه کوین تعداد قابل توجهی از آن‌ها پروژه‌های کلاهبرداری بوده‌اند. پولی که به سختی به دست آورده‌اید نباید با یک بی‌دقتی از دست بدهید! برای شناسایی پروژه‌های ICO کلاهبردار رعایت چند نکته اساسی لازم است:
رزومه و اعتبار اعضای تیم ICO را بررسی کنید: در وب‌سایت یک پروژه عرضه اولیه کوین، نام، نام خانوادگی، رزومه، آیدی لینکدین، وبلاگ شخصی یا هرچیز دیگری که به شناسایی اعضای تیم کمک می‌کند وجود دارد. اینکه چه کسانی در این پروژه فعالیت می‌کنند و چگونه می‌شود با آن‌ها در ارتباط بود باید کاملا شفاف و مشخص باشد.
وایت پیپر ICO را با دقت بخوانید: وایت پیپر عرضه اولیه کوین، به شما نشان می‌دهد که این پروژه برای حل چه مشکلی به‌وجود آمده‌است و یا اینکه چه فرصت‌هایی پیش روی کاربران خود می‌گذارد. نقشه راه حداقل تا یک سال آینده باید دقیقا مشخص شده‌باشد. از پروژه‌هایی که تنها به جملات درآمد انفجاری، فرصت بی‌نظیر، سرمایه‌گذاری خارق العاده و … اکتفا کرده‌اند بپرهیزید. در صورت عدم برنامه‌ریزی صحیح، هر پروژه‌ای شکست خواهد خورد. نکته مهم دیگر که باید توجه داشت، این است که اگر وایت پیپر نمی‌تواند توضیح دهد که چرا کاربران به توکن جدید نیاز دارند، به احتمال زیاد آن‌ها در حال کلاهبرداری هستند. به دنبال شفافیت باشید. سرمایه‌گذاران باید از شرکتی که عرضه اولیه کوین را راه‌اندازی می‌کند، انتظار شفافیت 100 درصدی داشته باشند.
باید تعداد توکن‌هایی که نگه‌داری خواهند شد مشخص و معقول باشد: آیا تیم ICO، پس از عرضه، برای خود توکن‌های زیادی نگه می‌دارد؟ مثلا گفته‌شده است پس از اتمام پروژه 50 درصد از توکن‌ها، برای تیم توسعه در نظرگرفته شده‌است؟ هیچ تیم پروژه ICO به این مقدار توکن نیاز ندارد. درواقع بخشی از توکن‌ها پس از عرضه برای مخارج شرکت، کارمندان و توسعه خود پروژه نگه‌داری می‌شوند اما این رقم نباید بالا و نامعقول باشد.
پس از آنکه سرمایه جذب شد، چه اتفاقی می‌افتد؟
اگر سرمایه جمع‌آوری‌شده در یک ICO کمتر از میزان مورد نیاز باشد، پروژه شکست خورده و وجوه به سرمایه‌گذاران پروژه بازگردانده می‌شود. اگردر مدت زمان مشخص، الزامات بودجه برآورده شود، پول جمع‌آوری‌شده وقف اهداف پروژه خواهد شد.
برخی از ICOها از یک ارزدیجیتال دیگر برای جذب سرمایه اولیه استفاده می‌کنند، بنابراین شاید لازم باشد برای شرکت در یک پروژه عرضه اولیه کوین، توکن مورد نیاز را بخرید.
مزایا و معایب عرضه اولیه کوین
شرکت در عرضه اولیه کوین، ریسک‌ها، و فرصت‌های مخصوص به خودش را به همراه دارد. بیشتر سرمایه گذاران با امید دریافت سود بالا در رویداد عرضه اولیه کوین شرکت می‌کنند. این انتظار از آنجایی به وجود آمده‌است که موفق‌ترین ICOهای تاریخ، سودهایی نجومی برای سرمایه گذاران‌شان به ارمغان آورده‌اند. اما باید بدانید که مقررات خاصی برای برگزاری عرضه اولیه کوین در نظرگرفته نشده‌است و به همین دلیل، افراد ناآگاه در معرض سواستفاده کلاهبرداران خواهند بود. اگر دارایی سرمایه‌گذار به علت فریب خوردن از دست برود، ممکن است هرگز بازیابی نشود. با این حال اگر پروژه واقعا موفق شود، ممکن است قیمت هر توکن افزایش چشمگیری داشته باشد. بنابراین می‌توان گفت که مزیت اصلی یک ICO، پتانسیل سوددهی بالای آن است.
سخن پایانی
ایجاد یک بلاکچین و یا یک ارز دیجیتال جدید هزینه‌های بسیاری در برخواهد داشت. بنیان‌گذاران پروژه به وسیله سرمایه جمع‌آوری‌شده در عرضه اولیه کوین، هزینه‌هایی مانند دستمزد مشاور حقوقی، دستمزد برنامه‌نویسان، امکانات شرکت و سایر موارد را می‌پردازند. باید بدانیم ارزهای دیجیتال و پروژه‌های عرضه اولیه کوین همواره جزو سرمایه‌گذاری‌های پر خطر محسوب می‌شوند. از آنجایی که موقعیت هر پروژه ICO منحصر به فرد است، پیش از اقدام باید با یک متخصص واجد شرایط مشورت کنید.
