یکی از مهمترین ویژگی های ارزهای دیجیتال غیرمتمرکز بودن آنهاست. این یعنی آنها توسط یک نهاد واحد مانند دولت یا بانک مرکزی کنترل نمی شوند، اما در عوض بین انواع کامپیوتر ها، شبکه ها و گره ها تقسیم می شوند. در بسیاری از موارد، ارزهای مجازی از این وضعیت غیرمتمرکز استفاده می کنند تا به سطحی از حریم خصوصی و امنیت دست یابند که معمولاً برای ارزهای استاندارد و معاملات آنها امکان پذیر نیست.
با الهام گرفتن از تمرکززدایی ارزهای رمزپایه، گروهی از توسعه دهندگان ایده یک سازمان خود گردان غیرمتمرکز یا DAO را در سال 2016 ارائه دادند.
نکات کلیدی
- DAO سازمانی بود که توسط توسعه دهندگان برای خودکار کردن تصمیم گیری ها و آسان سازی معاملات ارزهای دیجیتال ایجاد شد.
- در ژوئن 2016 به دلیل خطاهای برنامه نویسی و اتک وکتور ها (Attack Vectors)[1]، هکرها به DAO حمله کردند و به 3.6 میلیون ETH دسترسی پیدا کردند.
- صرافی های ارز دیجیتال در سپتامبر 2016 توکن DAO را از فهرست خود خارج کردند.
DAO چیست؟
DAO سازمانی بود که به صورت خودگردان و غیرمتمرکز طراحی شده بود. این سازمان به عنوان شکلی از یک صندوق سرمایه گذاری خطر پذیر، مبتنی بر کد منبع باز و بدون ساختار مدیریتی یا هیئت مدیره معمول کار می کرد. اگرچه DAO از شبکه اتریوم استفاده می کرد اما برای اینکه کاملاً غیرمتمرکز باشد، با هیچ دولت ملی[2] خاصی همراه نبود.
چرا باید سازمانی مانند DAO ساخته شود؟ توسعه دهندگان DAO معتقد بودند كه می توانند خطاهای انسانی یا دستكاری در سرمایه های یک سرمایه گذار را با قرار دادن قدرت تصمیم گیری در اختیار یك سیستم خودکار و یك فرآیند جمع سپاری[3] (crowdsourcing) از بین ببرند. DAO با استفاده از اتر، به گونه ای طراحی شده است که به سرمایه گذاران اجازه می دهد از هر نقطه در جهان به صورت ناشناس پول ارسال کنند؛ سپس DAO به این سرمایه گذاران توکن می دهد و به آنها اجازه رأی دادن در پروژه های احتمالی را می دهد.
DAO در اواخر آوریل 2016 به لطف فروش عمومی یک ماهه توکن که بیش از 150 میلیون دلار بودجه جمع آوری کرد، راه اندازی شد. این مورد بزرگترین کمپین جمع آوری کمک مالی برای تأمین بودجه تا آن زمان بود.
انتقادات از DAO
تا ماه مه 2016، DAO درصد زیادی از کل توکن های اتر را که تا آن زمان صادر شده بود در اختیار داشت (بر اساس گزارش اکونومیست تا 14٪ از توکن ها). با این حال، تقریباً در همان زمان، مقاله ای منتشر شد که در آن به چندین مورد از آسیب پذیری های امنیتی بالقوه این سیستم پرداخته و سرمایه گذاران را از رای دهی در مورد پروژه های سرمایه گذاری آتی این سازمان تا زمان حل این مشکلات، منع می کرد.
بعد ها در ژوئن 2016، هکرها بر اساس آسیب پذیری های گفته شده به DAO حمله کردند. هکرها به 3.6 میلیون ETH دسترسی پیدا کردند که در آن زمان حدود 50 میلیون دلار ارزش داشت. این موضوع بحث و جدال بزرگ و دنباله داری را در بین سرمایه گذاران DAO به وجود آورد، برخی افراد روش های مختلفی را برای رسیدگی به هک پیشنهاد کردند و دیگران خواستار انحلال دائمی DAO شدند. این حادثه همچنین نقش برجسته ای در هارد فورک[4] اتریوم که اندکی پس از آن اتفاق افتاد، داشت.
طبق گفتهIEEE Spectrum ، DAO در برابر خطاهای برنامه نویسی و اتک وکتورها آسیب پذیر بود. این واقعیت که این سازمان از نظر مقررات و قانون مشارکت در حال نوسازی بود، توجیهی برای این مساله نبود. تبعات ساختار سازی جدید سازمان زیاد بود و سرمایه گذاران نگران بودند که باید پاسخگوی اقدامات انجام شده توسط DAO به عنوان یک سازمان گسترده تر، باشند.
DAO همچنین در مورد اینکه آنچه ارائه می داد فروش اوراق بهادار بود یا خیر مظنون بود. علاوه بر این، در مورد اینکه DAO چگونه در دنیای واقعی عمل خواهد کرد مسائل زیادی وجود داشت. سرمایه گذاران و پیمانکاران به طور یکسان نیاز به تبدیل ETH به ارزهای فیات داشتند و این می توانست بر ارزش اتر تأثیر بگذارد.
به دنبال بحث و جدل پیرامون آینده DAO و هک های گسترده در اوایل تابستان، در سپتامبر 2016، چندین صرافی بزرگ ارز دیجیتال، توکن DAO را از لیست خارج کردند و پایان تاثیر گذاری را برای DAO همانطور که می شد حدس زد، رقم زدند.
نکته: در ژوئیه 2017، کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا (SEC) گزارشی منتشر کرد که در آن گفته می شد DAO اوراق بهادار را به صورت توکن در بلاک چین اتریوم می فروشد که این امر یک بخش از قانون اوراق بهادار ایالات متحده را نقض می کند.
آینده DAO
آینده DAO چیست؟ DAO تا اواسط سال 2020 احیا نشده بود. با این وجود، علاقه به سازمانهای خودمختار غیرمتمرکز به عنوان یک گروه جامع تر همچنان در حال رشد است.
در حالی که نگرانی های طولانی مدت و موضوعات بالقوه زیادی در مورد قانونی بودن، امنیت و ساختار آن وجود دارد، برخی از تحلیلگران و سرمایه گذاران معتقدند که این نوع سازمان سرانجام نمود پیدا می کند و حتی ممکن است جایگزین مشاغل با ساختار های سنتی شود.
دش
ارز محبوب دیجیتال Dash به دلیل نحوه اداره و ساختار سیستم بودجه بندی آن، نمونه ای از یک سازمان خودمختار غیرمتمرکز است. با اینکه نمی توان زمان آن را دقیق مشخص کرد اما DAO های دیگر نیز به زودی وارد میدان می شوند.
[1] منظور از Attack Vector نیز چیزی جز یک مسیری که یک attacker یا حمله کننده برای به دست آوردن access یا دسترسی به یک سیستم هدف طی می کند نیست. در واقع برای تسخیر یک سیستم، ممکن است چندین Attack Vector مختلف وجود داشته باشد.
[2] دولتِ ملی یا ملت-دولت نوع خاصی از دولت ویژهٔ جهان مدرن است که در آن یک دستگاه سیاسی در قلمروی ارضی معینی دارای حق حاکمیت است و می‌تواند این حق را با قدرت نظامی پشتیبانی کند. در این نوع دولت، جمعیت کشور شهروند محسوب می‌شوند.
[3] جمع‌سپاری آمیخته از دو واژه جمعیت و برون‌سپاری به معنای برون‌سپاری یک پروژه به انبوه مردم است. جمع‌سپاری نوعی برون‌سپاری است ولی نه به شرکت‌ها یا سازمانهای خاص بلکه به گروه فراوانی از افراد ناشناخته. ناشناخته به این معنا که یک شرکت نمی‌تواند جمعیت خویش را بسازد. این جمعیت هم شامل افراد کارآمد می‌شود و هم بی‌تجربه.
[4] هاردفورک یک تغییر قانون (پروتکل بلاکچین) است که برای مواقعی استفاده می شود که ارزش گذاری نرم افزار با توجه به قوانین قبل، باعث می شود بلاک هایی تولید شوند که بر پایه قوانین جدید نامعتبر خواهند بود. در این موارد، کلیه نود (گره، نقطه= Node) هایی که در ارتباط با قوانین جدید فعالیت می کنند، موظفند نرم افزار خود را بروزرسانی کنند.
منبع:Investopedia
