همزمان با اجراییشدن چهارمین هاوینگ بیت کوین و کاهش پاداش بلاکها، پروتکل جدید رونز (Runes) روی شبکه بیت کوین راهاندازی شد. با هجوم کاربران برای ضرب توکنها میزان کل کارمزدهای پرداختی در این شبکه سر به فلک کشید.
پروتکل رونز، حدوداً مشابه اردینالز (Ordinals) است. با این تفاوت که اوردینالز به کاربران اجازه میدهد تا توکنهای غیرمثلی (NFT) راه اندازی کنند. اما رونز امکان عرضه توکنهایی مانند میم کوینها بر روی شبکه بیت کوین را برای توسعهدهندگان فراهم میکند. خالق اردینالز، کیسی رودمور، از اختراع جدید خود بر روی بلاکچین بیت کوین به عنوان یک موهبت برای اقتصاد رو به رشد این ارز دیجیتال یاد میکند.
پروتکل رونز موجب سر به فلک کشیدن کارمزد تراکنشهای شبکه بیت کوین شد. میانگین کارمزدها از ۱۰۰ ساتوشی بر بایت (sats/vByte) در زمان پیش از هاوینگ به ۱۸۰۵ ساتوشی بر بایت پس از اجرای هاوینگ افزایش یافت. که ارزشی معادل ۱۷۰ دلار دارد.
قابل ذکر است 9 بلاک پس از هاوینگ، کاربران Runes حدود 78.6 واحد بیت کوین (تقریباً 4.95 میلیون دلار) را به منظور ساخت توکنهای این پروتکل پرداخت کرده بودند.
در میان نامهایی که برای توکنهای این پروتکل انتخاب شدهاست اسامی و اصطلاحات مطرح فضای کریپتو به چشم میخورد. از جمله نامهای این توکنها می توان به توکنهای Taproot Wizards، Ordinals و و پروژهای به نام خالق بیت کوین، ساتوشی ناکاموتو، که اکنون حدود 19000 توکن آن بیش از 5000 هولدر دارد.