ارزهای دیجیتال همواره به عنوان بازاری با نوسانات بالا شناخته می‌شوند. از این رو استیبل کوینها و نوع نسبتا جدید آن، استیبل کوین الگوریتمی، برای کسانی که می‌خواهند از نوسانات در امان بمانند و وجوه خود را از دست ندهند به وجود آمده‌است. درواقع استیبل کوینها مانند پلی بین دنیای ارزهای دیجیتال و ارزهای فیات عمل می‌کنند.
استیبل کوینها ارزهای دیجیتالی هستند که با پشتوانه ارزهای فیات معامله می‌شوند. استیبل‌کوین‌های وابسته به دلار آمریکا باید همیشه به قیمت ۱ دلار باقی بمانند. استیبل کوین انواع مختلفی دارد که از جمله از آن‌ها میشود به استیبل کوین الگوریتمی اشاره کرد. در این مقاله سعی می‌کنیم اطلاعات مفیدی در مورد این نوع ارز دیجیتال در اختیار شما قرار دهیم.
استیبل کوین الگوریتمی چیست؟
همانطور که گفته شد حیات یک استیبل کوین به وابستگی همیشگی آن به قیمت یک ارز فیات بستگی دارد. با این حال استیبل کوین‌های الگوریتمی بدون پشتیبانی از طرف ارزهای فیات و یا سایر دارایی‌ها با قیمتی ثابت و با کمترین نوسان در بازار ارزهای دیجیتال به حیات خود ادامه می‌دهند. این نوع استیبل کوینها توسط هیج وثیقه‌ای پشتیبانی نمی‌شوند. از این رو آنچه که به عنوان پشتوانه برایشان عمل می‌کند یک الگوریتم بلاکچینی است که نوسانات در عرضه و تقاضا را با کمک یک ارز دیجیتال دیگر کنترل می‌کند. درواقع حفظ ثبات قیمت توسط کدهای قراردادی انجام می‌گیرد که برای دستکاری عرضه در گردش نوشته شده‌اند.
تراژدی لونا: چه اتفاقی برای لونا و UST افتاد؟
برخلاف سایر استیبل کوین‌هایی مانند تتر (USDT) یا یواس‌دی‌سی (USDC) که توسط یک ارز فیات پشتیبانی می‌شوند، UST یک استیبل کوین با پشتوانه الگوریتمی بود. به این معنا که یک ارز دیجیتال (توکن LUNA متعلق به همین شرکت) پشتوانه UST بوده‌است. USTبا استفاده از توکن لونا و مجموعه‌ای از مکانیسم‌های توکن سوزی مبتنی بر بلاکچین، قیمت یک دلاری خود را حفظ می‌کرد. این مکانیسم‌ها قرار بود اطمینان حاصل کنند که معامله‌گران همواره می‌توانند یک دلار از UST را با یک دلار لونا مبادله نمایند. در این مکانیسم به ازای هرUST که در شبکه عرضه می‌شد، بر اساس یک مکانیسم توکن سوزی پویا، یک واحد LUNA از گردش خارج می‌شد و بالعکس، به ازای هرUST سوزانده‌شده، یک واحد LUNA به شبکه وارد می‌شد. برای مثال اگر قیمت لونا 55 دلار می‌بود، برای اینکه بتوانیم 55 واحد استیبل کوین یواس تی داشته باشیم باید یک واحد لونا را می‌سوزاندیم.
علت اصلی فروپاشی لونا
ماجرای سقوط توکن لونا و استیبل کوین الگوریتمی یواس‌تی زمانی آغار شد که سرمایه‌گذاران با فروش شدید UST و همچنین برداشت‌های ناگهانی آن از پروتکل انکر (Anchor) باعث شدند برای مدت کوتاهی قیمت این استیبل کوین از میزان ثابت 1 دلاری کاهش یابد.
از طرفی دیگر با ریزش قیمت لونا و کاهش ارزش کل بازار آن به زیر ۴ میلیارد دلار، این استیبل کوین الگوریتمی را عملا بدون پشتوانه کرد. چراکه UST بر این اساس ساخته‌شده که یک واحد از آن همواره باید بتواند با یک دلار لونا معاوضه شود. اما تغییر شرایط باعث شده‌بود که ارزش کل بازارUST چیزی در حدود ۳ برابر بیشتر از ارزش کل بازار لونا شود.
نمونه موفق استیبل کوین الگوریتمی
شاید موفقیت‌آمیزترین پروژه حال حاضر برای چنین ارز دیجیتالی دای (DAI) باشد. شرکت میکر (Maker) که یکی از شرکت‌های قدیمی مبتنی بر اتریوم است و توسط ویتالیک بوترین هم پشتیبانی میشود، اواخر ماه دسامبر ۲۰۱۷ استیبل کوین الگوریتمی و غیرمتمرکز خود با نام دای را عرضه کرد. ارزش دای برابر ۱ دلار است، اما پشتوانه فیات ندارد. کاربران می‌توانند با وثیقه گذاری ارز های دیجیتالی مانند USDC، COMP، WBTC و اتر، استیبل کوین دای را به صورت وام دریافت کنند.
جمع بندی
سقوط توکن LUNA و استیبل کوین الگوریتمی آن در ماه می ۲۰۲۲، صنعت کریپتو و رگولاتورها را نسبت به عرضه مدل‌های مشابه آن محتاط کرد. با این حال برخی شرکت‌ها هنوز هم به ساخت چنین ارزهای دیجیتالی مبادرت می‌ورزند. برای مثال استیبل کوین الگوریتمی جِد (Djed) توسط شرکت تابعه کاردانو، کوتی (Coti)، شش ماه پیش راه‌اندازی شد. جِد توسط دو ارز دیجیتال یعنی آدا (ADA) و شن (SHEN) پشتیبانی میشود. اگر توکن بومی کاردانو یا همان آدا کاهش قیمت قابل توجهی را تجربه کند، مدل پشتوانه الگوریتمی ممکن است فرو بپاشد و در نتیجه این استیبل کوین دیگر پشتوانه کاملی نداشته باشد. اما طبق توضیحات تیم توسعه‌دهنده، شن نوسانات قیمت آدا را پوشش می‌دهد و ثبات قیمت جِد را تضمین می‌کند.
در تازه‌ترین خبر نیز پروتکل آوه استیبل کوین الگوریتمی GHO را در شبکه اصلی اتریوم راه‌اندازی کرد. به گفته تیم توسعه‌دهنده استیبل کوین الگوریتمی GHO توسط مقادیر بسیار زیادی اتر و توکن بومی این پروتکل یعنی AAVE پشتیبانی میشود.
استیبل کوین‌های الگوریتمی با توجه به سازوکار و استفاده از الگوریتم‌های مختلف برای حفظ ارزش ۱ دلاری و همچنین ماهیت غیرمترکز آن بر خلاف تتر و USDC تاکنون روند قابل قبولی داشته‌اند. اما با توجه به تاریخچه لونا، باید ریسک راه‌اندازی آن را نیز در نظر گرفت.
