پولکادات Polkadot چیست و چگونه کار می‌کند؟
پولکادات polkadot بلاکچین نسل جدید است که بلاکچین های متعدد را به یک شبکۀ واحد متصل می‌کند. از پولکادات به عنوان تسهیل کنندۀ نسل بعدی وب یعنی Web 3.0 یاد می‌شود که انحصار اینترنت را می‌شکند و آن را در اختیار کاربران قرار می‌دهد.
این پروتکل بر حفظ ارتباطات، انتقال ارز و امنیت مشترک بلاکچین ها متمرکز است. پولکادات با متحد کردن بلاکچین ها در یک شبکه به آنها امکان کار کردن با یکدیگر به روش موازی می‌دهد. با یکپارچگی، نقاط قوت بلاک‌چین‌های مختلف ترکیب شده و نقاط ضعف آنها کاهش می‌یابد.
طبق گفتۀ این تیم، پولکادات پروژه‌ای است که توسط توسعه دهندگان ساخته شده است. هدف آن اتصال زنجیره‌های عمومی و خصوصی، اوراکل‌ها، برنامه‌های غیرمتمرکز (DApps) و ارائه خدمات برای انجام کار در کنار یکدیگر است.
تیم مؤسس
بنیانگذاران پولکادات گاوین وود (Gavin Wood)، پیتر چابان (Peter Czaban) و رابرت هابرمایر (Robert Habermeier) هستند. وایت پیپر پولکادات در اواخر سال 2016 توسط گاوین وود منتشر شد. وود از بنیانگذاران و مدیر ارشد فناوری سابق اتریوم است.
بلاکچین پولکادات polkadot توسط بنیاد Web 3.0 اداره می‌شود که تلاش می‌کند یک وب کاملاً غیرمتمرکز ایجاد کند. با این حال، این بنیاد برای ساخت پروتکل خود با شرکت Parity Technologies قرارداد بسته است.
این تیم تجربۀ وسیعی در زمینه سیستم‌های دفترکل توزیع شده، پروتکل‌های بلاکچین (به ویژه اتریوم)، رمزنگاری و فناوری کیف پول دارند. علی رغم اینکه توسعه دهنده اصلی، شرکت Parity Technologies می باشد، چندین تیم مستقل در توسعه پولکادات مشارکت داشته‌اند.
ساختار پولکادات
دو مشکل عمدها‌ی که اکثر بلاک‌چین‌ها با آن روبرو هستند محدودیت مقیاس پذیری و عدم تعامل با سایر بلاک‌چین‌ها می‌باشد. پولکادات برای حل همین مسائل و مشکلات موجود در بلاکچین ها بوجود آمده است.
برای درک اینکه پولداکات polkadot چگونه می‌خواهد این مسائل را حل کند، بیایید نگاهی به ساختار آن بیندازیم. سه اصطلاحی که در وایت پیپر (white paper) پولکادات مورد استفاده قرار گرفته و هسته اصلی ساختار آن را تشکیل می دهد، عبارتند از:
ریلی چین (Relay Chain): زنجیره اصلی پولکادات است که همه بلاک‌چین‌های جداگانه به آن متصل می‌شوند. از آنجایی که ریلی چین برای حل مشکل قابلیت همکاری طراحی شده است، با کمک ویژگی قراردادهای هوشمند اطمینان حاصل می‌شود که هر گونه تراکنش بین زنجیره‌های جداگانه به درستی انجام می‌شود.
پاراچین (Parachain): مخفف عبارت “زنجیره های موازی” است. این بلاک‌چین‌های جداگانه به طور موازی از طریق شبکه پولکادات اجرا می‌شوند. پاراچین‌ها می وانند با پردازش موازی تراکنشها، مسئله مقیاس پذیری را حل کنند.
بریج چین (Bridge Chain): بریج چین برای اتصال به بلاک‌چین‌هایی ساخته شده است که از پروتکل حاکمیت پولکادات استفاده نمی‌کنند.
مدل حاکمیت (governance) پولکادات polkadot
این طرح شامل همه سهام داران در شورای حاکمیت می‌شود. کاربران می‌توانند به سادگی با در اختیار داشتن توکن بلاکچین پولکادات به نام دات (DOT) در تصمیم گیری سیستم شرکت کنند. در حال حاضر، شورای پولکادات و کمیته فنی بر شبکه حاکم هستند، بنابراین پروژه و راهبرد آن کاملاً در اختیار دارندگان دات است. طرح‌های پیشنهادی توسط شورا، کمیته فنی یا دارندگان دات ارائه می‌شود. سپس توسط کاربران آن، رأی داده می‌شود.
مزایای پولکادات
پروژۀ پولکادات قرار است با ارائه مزایای زیر، انقلابی در فناوری بلاکچین ایجاد کند:
مقیاس پذیری بی نهایت: پولکادات می واند از تعداد نامحدودی از بلاک‌چین‌ها پشتیبانی کند و به آنها امکان اتصال به یکدیگر را بدهد. این عمل، پارا چین (para-chain) نامیده می‌شود.
مکانیسم اجماع انعطاف پذیر: از آنجایی که بلاک‌چین‌های مختلف در مکانیسم‌های اجماع متفاوتی اجرا می‌شوند، پلتفرم پولکادات مکانیسم اجماع انعطاف پذیری را برای میزبانی از آنها فراهم می‌کند.
تراکنش های کراس چین (Cross-Chain): این چارچوب می‌تواند از انتقال ارز میان بلاک‌چین‌های مختلف پشتیبانی کند. این ویژگی برای قابلیت همکاری و یکپارچه سازی لازم است.
مکانیسم حاکمیت تعریف شده: این مکانیسم یک مشکل اساسی که دیگر بلاک‌چین‌ها با آن روبرو هستند را از بین می‌برد.
قابلیت ارتقا: پولکادات می‌تواند بدون نیاز به هارد فورک برای اجرای تغییرات، از بروزرسانی‌های مختلف پشتیبانی کند.
امنیت مشترک: از بلاک‌چین‌های متصل به پولکادات می‌توان با یک چتر امنیتی متحد، حفاظت کرد. این امر می‌تواند از زنجیره‌های کوچکی محافظت کند که از نظر راه اندازی خودکار امنیتی قابل اجرا نیستند. به عبارتی امنیت شبکه پولکادات، تمام زنجیره‌های متصل به این شبکه را نیز شامل می‌شود.
توکن دات (DOT)
توکن دات ارز دیجیتال بومی پلتفرم پولکادات است. این توکن سه عملکرد اصلی را در شبکه ارائه می دهد: حاکمیت، استیکینگ و باندینگ.
حاکمیت (Governance)
دارندگان توکن دات حق کنترل پلتفرم را دارند. وقتی می‌گوییم “حق” به این معنی نیست که از طرف شخصی به آنها امتیاز داده شده بلکه این امکان در پروتکل پولکادات لحاظ شده است و دارندگان دات اساسا دارای قابلیت‌های حاکمیتی هستند. این قابلیت‌ها شامل تعیین کارمزدهای شبکه، تغییرات پروتکل و همچنین افزودن پاراچین‌ها است. علاوه بر این، هولدرها بر روی بروزرسانی، رفع اشکال و سایر تنظیمات سیستم تأثیر می‌گذارند.
استیکینگ (Staking)
شبکه‌های غیرمتمرکز برای اطمینان از اینکه فقط تراکنش‌های معتبر تأیید می‌شوند، به مکانیسم‌های اجماع نیاز دارند. پولکادات از اثبات سهام کاندید شده (NPoS) به عنوان الگوریتم اعتبارسنجی خود استفاده می‌کند. دارندگان توکن دات این امکان را دارند که در این عملیات مهم شبکه شرکت کنند.
اساساً، دارندگان دات در عوض سهام گذاری (استیکینگ) و ریسک دارایی خود برای تأیید شبکه، پاداش دریافت میکنند. نیاز به مشارکت تا حد زیادی به مدت زمان استیکینگ و تعداد کل توکن‌های استیک شده بستگی دارد.
پیوستگی (Bonding)
آخرین مورد، باندینگ (Bonding) است. باندینگ فرآیند استفاده از دات به منظور افزودن پاراچینهای جدید است. پاراچینهای قدیمی یا غیرقابل استفاده با از حذف توکن‌های باندینگ حذف می‌شوند. در واقع این نوعی اثبات سهام است.
پروژه های ساخته شده در پولکادات
اکوسیستم پولکادات بسیار پرکاربرد می‌باشد و اکنون 188 پروژه بر روی آن ساخته شده است. این موارد شامل پروژه‌های کریپتو مربوط به دیفای، کیف پول‌های ارزهای دیجیتال، پروژه‌های زیرساختی، توکن‌ها، اوراکل، سازمان خودمختار غیرمتمرکز (DAO)، حریم خصوصی، صرافی، بازی، اینترنت اشیاء، مقیاس گذاری و غیره است.
پروژه‌های معروف ساخته شده بر روی پروتکل پولکادات عبارتند از چین لینک، آنکر (Ankr)، سلر نتورک (Celer Network)، آکروپلیس (Akropolis) ، اوشن پروتکل (Ocean Protocol)، پروتکل زیرو ایکس (0x Protocol).
نقش پولکادوت در پروژه‌های دیفای
امور مالی غیرمتمرکز (DeFi) به ترکیب پذیری، ارتباطات بین زنجیره ای، انتقال ارزها و پروتکل‌های ادغام شده با یکدیگر مرتبط است. موارد گفته شده عملاً بنیاد و اساس پروژۀ پولکادات می‌باشند. به این ترتیب، پروژه‌های دیفای از پروتکل پولکادات استفاده میکنند.
به عنوان مثال، قابلیت خودکار و تراکم پروژه Akropolis به همکاری با پروتکل‌های Maker ،Compound، Curve و dYdX وابسته است. همۀ آنها با اکوسیستم پولکادات همکاری و مشارکت زیادی داشته اند.
شباهت پولکادات با اتریوم 2.0
انتظار می‌رود که شبکۀ اصلی اتریوم 2.0 در نوامبر سال 2020 راه اندازی شود. با این حال، استقرار کامل آن تا چند سال دیگر به انجام نخواهد رسید. همانطور که به نظر می رسد پولکادات شباهت خارق العاده ای با اتریوم 2.0 دارد.
به عنوان مثال، هر دو بلاکچین از فناوری شاردینگ (sharding) پشتیبانی میکنند، به این صورت که آنها پردازش را به صورت موازی با فراهم کردن امکان تقسیم میزان کار و برقراری ارتباط با یکدیگر توسط شاردها انجام میکنند. هر دو همچنین از مدل دوگانه اجماع و مکانیسم استیکینگ استفاده میکنند.
جمع بندی
پولکادات polkadot به سرعت در حوزۀ دیفای و جامعه بزرگتر کریپتو مورد توجه قرار می‌گیرد. به دلیل ترکیب آسان، کمک هزینه‌های موجود و قابلیت انعطاف پذیری آن، ارزش پروژه‌های پولکادات به سرعت در حال افزایش است و به نظر می‌رسد که انجمن پولکادات تأثیر مثبتی بر قیمت توکن دات می‌گذارد. با رشد بیشتر اکوسیستم پولکادات، احتمالا به بخشی جدایی ناپذیر در زمینه بلاکچین و پلتفرم قراردادهای هوشمند تبدیل خواهد شد.
