۲۲ می، روزی است که در تقویم بازار ارزهای دیجیتال به عنوان روز پیتزای بیت‌کوین شناخته می‌شود. ۱۱ سال پیش در چنین روزی، اولین کالای واقعی در جهان، با اولین پول دیجیتال غیرمتمرکز خریداری شد. این کالا، پیتزا بود و هزینه‌ای که بابت آن پرداخت شد ۱۰ هزار بیت‌کوین بود. امسال این روز همزمان شده است با نوسانات و کاهش قیمت اولین ارز دیجیتال نسبت به ماه‌های گذشته. برای همین خواندن این مقاله خالی از لطف نیست.
لازلو هانیچ یک توسعه‌دهنده و از اولین ماینرهای بیت‌کوین بود. او در یک انجمن اینترنتی اعلام کرد که مایل است در ازای دریافت یک پیتزا ۱۰ هزار بیت‌کوین پرداخت کند و به دنبال کسی بود که این پیشنهاد را قبول کند.
جرمی استردیونت (JeremySturdivant) با نام کاربری Jercos با این معامله موافقت می‌کند و مدتی بعد دو پیتزای پاپاجونز به خانه هانیچ می‌فرستد. از اینجا بود که نقطه عطفی در تاریخ بیت‌کوین اتفاق افتاد.
اکنون واقعیت‌های کمتر شنیده شده دربارۀ معروف‌ترین روز مرتبط با اولین ارز دیجیتال غیرمتمرکز جهان را بررسی می‌کنیم.
پرداخت ۱۰,۰۰۰ بیت‌کوین برای یک پیتزا به ارزش ۴۱ دلار
قیمت هر بیت‌کوین در آن زمان چیزی در حدود ۰.۰۰۴ دلار بوده است. گرچه این رقم دقیقاً صفر نیست، اما قیمت آنقدر پایین بود که هانیچ می‌توانست معامله‌ی بهتری انجام دهد یا شاید پیتزای بیشتری در ازای آن ۱۰ هزار بیت‌کوین بگیرد.
هانیچ برای دریافت پیتزای خود ۴ روز صبر کرد
مطمُنا این زمان به اندازه‌ی آن ۱۱ ماهی که ساتوشی ناکاموتو منتظر تعیین قیمت بیت‌کوین بود طولانی نیست اما به هرحال با توجه به استانداردهای معمول تحویل غذا، می‌توان گفت زمان کمی هم نیست.
در حقیقت هانیچ اولین بار در روز سه شنبه، ۱۸ می در انجمن‌های Bitcoin. org نوشت:
“من برای پیتزا ۱۰ هزار بیت‌کوین پرداخت خواهم کرد. شاید ۲ عدد پیتزای بزرگ… اینطوری من برای روز بعد هم کمی پیتزا خواهم داشت. من پیتزای مونده رو دوست دارم…اگر به این معامله علاقه‌مندید لطفا به من اطلاع بدید.”
و این آغازی بود بر خرید گران‌ترین پیتزای تاریخ.
با این حال لازلو تا اواخر روز شنبه پیتزای خود را دریافت نکرد. کار به جایی رسید که در مورد سلامتی هانیچ صحبت شد و کاربری به شوخی به لازلو گفت شما گرسنه هستید یا فقط پیتزا دوست دارید؟
هانیچ در پاسخ می‌گوید:
“من فقط فکر می‌کنم جالب می‌شود اگر بتوانم به دیگران بگویم که در ازای پرداخت بیت‌کوین پیتزا دریافت کرده‌ام.”
در نهایت کاربر Jercos به او کمک می‌کند تا روز بعد پیتزای خود را تحویل بگیرد. بررسی سوابق موجود در Bitcoin Talk نشان می‌دهد پرداخت بیت کوین‌ها در ساعت ۲:۱۶ دقیقه بعد از ظهر انجام شده است.
هانیچ پیتزاهای بیشتری را در ازای بیت کوین خریداری کرد
اگر تصور می‌کنید هانیچ به همین دو پیتزا رضایت داده است احتمالا اشتباه می‌کنید. او سرمست و خوشحال از معاملۀ قبلی خود در ماه ژوئن پیشنهاد دیگری ارائه داد و در یک پست اعلام کرد:
“من هر زمانی که باشد حاضرم ۱۰ هزار بیت‌کوین را به ازای دو عدد پیتزا پرداخت کنم (من مقدار زیادی بیت‌کوین دارم) اگر کسی علاقه‌مند است لطفا به من اطلاع دهد.”
به همین دلیل عده‌ای می‌گویند معاملات دیگری نیز صورت گرفته است اما برخی شواهد نشان می‌دهد که ممکن است تنها مبادله‌ای که آن زمان انجام شده همان یک بار بوده است. هانیچ در نهایت در ماه اوت گفت که پیشنهاد خود را پس می‌گیرد و دیگر نمی‌خواهد در ازای ۲ عدد پیتزا ۱۰ هزار بیت‌کوین پرداخت کند.
او در پستی اعلام کرد:
“خب من انتظار نداشتم که این پیشنهاد با استقبال زیادی روبرو شود و در حال حاضر واقعا نمی‌توانم این کار را انجام دهم. زیرا دیگر نمی‌توانم هزاران کوین در روز استخراج کنم.”
او در ادامه می‌گوید:
از همه افرادی که تاکنون برای من پیتزا خریده‌اند متشکرم اما فعلاً دیگر این کار را انجام نمی‌دهم.
البته این به این معنی نبود که او به طور کامل از خرید پیتزا به این روش دست کشید. او در سال ۲۰۱۸ نیز اولین کسی بود که از طریق شبکه لایتینگ، پیتزا خرید اما خوشبختانه این بار تنها ۰.۰۰۶۴۹ بیت کوین پرداخت کرد.
صاحب فست فود با بیت‌کوین‌های خود چه کرد؟
با معروف شدن روز پیتزا بیت‌کوین توجهات زیادی به سوی دریافت‌‌کنندۀ آن ۱۰ هزار بیت‌کوین جلب شد. ۵ سال بعد از آن معامله و در سال ۲۰۱۵ جرمی استردیونت تنها مصاحبه خود را با وب سایتی به نام «Bitcoin Who’s Who» انجام داد.
استریودنت، در جمله‌ای که ممکن است خیلی برای هولدرها خوشایند نباشد گفت یک ارز در نهایت باید خرج شود. او ۱۰ هزار بیت‌کوین دریافتی را زمانی که ارزش آن‌ها ۴۰۰ دلار بود از طریق معاملات دیگری انتقال داد.
او می‌گوید:
“به طور طبیعی همیشه افرادی وجود دارند که با نگه‌داری ارزهای دیجیتال، به دنبال این هستند تا پولدار شوند. اما در نهایت تعداد کمی از افراد ثروتمند می‌شوند، آن هم اگر اقتصاد رشد کند، در غیر این صورت موفق نخواهند شد.”
استریودنت، جزئیات جالب دیگری در مورد این معامله آشکار کرد. به گفته او این معامله از طریق IRC (internet Relay Chat) نهایی شد و در آن زمان فقط ۱۹ سال سن داشته است.
روز پیتزا بیت‌کوین در ابتدا خیلی معروف نبود
در حالی که امروزه روز پیتزای بیت‌کوین به طور گسترده‌ای شناخته شده است، تا پیش از سال ۲۰۱۴ شهرت امروز را نداشت. البته جای تعجب هم ندارد زیرا قبل از ۲۰۱۳ آگاهی زیادی در مورد بیت‌کوین وجود نداشت.
به نظر می‌رسد که داستان هانیچ تا حدودی توسط مقاله‌ای در نیویورک تایمز به میان مردم راه یافت و بعد از آن هم در سال ۲۰۱۴ توسط یک وبلاگ دیگر معرفی شد و در توییتر در مورد آن صحبت شد.
پس از آنکه قیمت بیت کوین به ۱,۰۰۰ دلار رسید، این موضوع تبدیل به یک داستان ملی در آمریکا شد و رسانه‌های بزرگی مانند ABC News TechCrunch، Slate و Wall Street Journal به پوشش گسترده‌ی آن پرداختند.
روز پیتزا بیت‌کوین اولین مناسبت مرتبط با بیت‌کوین نبود
تا قبل از ایجاد مناسبتی به نام پیتزای بیت‌کوین، روزهای دیگری نیز وجود داشته‌اند که برای جامعۀ بیت‌کوین مهم بوده‌اند. اولین مناسبت در سال ۲۰۱۱ بود. آن زمان، کاربران به مباحث مربوط به ساتوشی ناکاموتو و ناپدیدشدن وی بسیار علاقه‌مند بودند. در آن روزها ساتوشی ناکاماتو از سرپرستی پروژه کنار کشید و ۲۸ آوریل ۲۰۱۱ را (روز ناپدید شدن ساتوشی)اعلام کردند.
همان موقع کاربری به نام کیبا نوشت:
“من پیشنهاد می‌کنم به احترام بنیان‌گذار افسانه‌ای و ناشناس اولین ارز دیجیتال جهان، تعطیلات بیت‌کوین داشته باشیم و ببینیم که چگونه جامع، بیت‌کوین در نبود مخترع خود راه خود را پیش خواهد رفت.”
