مونرو یک ارز دیجیتال است که از یک روش رمزنگاری متفاوت برای ویژگیهای خاص استفاده میکند. در واقع مونرو یک ارز دیجیتال امن، خصوصی و غیر قابل ردیابی است. ممکن است تصور کنید که بیتکوین یا اتریوم هم این ویژگیها را دارند، اما تراکنشهای این ارزهای دیجیتال قابل ردیابی هستند. درواقع مونرو بر سه اصل خصوصی بودن، غیرمتمرکز بودن و مقیاسپذیری (قابلیت افزایش تراکنشها در صورت رشد سیستم یا شبکه) متمرکز است. با مونرو، شما بانک خود هستید و کنترل آن فقط با خود شما است. شما مسئول منابع مالی خود هستید و حسابها و معاملاتتان از چشم دیگران پنهان میماند.
برخی از ارزهای دیجیتالی که در سالهای اخیر عرضه شده و شروع به کار کردهاند به دنبال افزایش حریم خصوصی و ناشناس ماندن هویت افراد در تراکنشها بودهاند و البته موفقیت هر کدام درجات مختلفی داشته است. در این بین، ارز دیجیتال مونرو به خاطر ویژگی حفظ حریم خصوصی شهرت و پذیرش فوق العادهای در بین اعضای جامعه ارزهای دیجیتال کسب کرده است.
مونرو (Monero) چیست؟
مونرو با نماد اختصاری XMR که در سال 2014 شروع به کار کرد یک ارز دیجیتال متنباز (open source) با تمرکز بر حفظ حریم خصوصی است که با استفاده از مفهوم بلاکچین ساخته شده و کار میکند. بلاکچین، که اساس تکنولوژی ارزهای دیجیتال است، یک دفترکل عمومی است که تمام تراکنشهای انجام شده روی شبکه را نشان میدهد.
بلاکچین مونرو اما عامدانه به شکلی طرح ریزی شده تا این شفافیت را نداشته باشد. مونرو اطلاعات مرتبط با تراکنشها، مانند هویت فرستندهها و گیرندهها و همچنین مقدار منتقل شده در هر تراکنش، را با مخفی کردن آدرس استفاده شده توسط شرکت کنندهها ناشناس میکند.
تاریخچه ساخت مونرو
گروهی متشکل از هفت سازنده که بلاک چین Bytecoin را شکل میدهند در سال ۲۰۱۴ واحد پول جدیدی با نام Bitmonero به منظور انجام معاملات امن و بدون نام معرفی کردند. این نام در نهایت به Monero که زبانی بینالمللی برای واژهی سکه است تبدیل شد. از بین هفت سازندهای که در ابتدا مونرو را ایجاد کردند، پنج نفر از آنها تصمیم گرفتند که هویت خود را مخفی نگه دارند. فقط دو نفر از این توسعهدهندگان با نامهای ریکاردو اسپاگنی (توسعهدهنده اصلی) و دیوید لیتاپای شناخته شدهاند.
تیم پشتیبانی مونرو میگوید حفظ حریم خصوصی و امنیت بزرگترین اولویتهای آنها بوده و صرف نظر از اینکه مونرو از نظر تکنیکی از چه صلاحیتی برخوردار است، سهولت استفاده و کارایی در درجه دوم اهمیت قرار دارد.
مونرو چگونه حریم شخصی را بهتر حفظ میکند؟
مونرو دغدغه افراد در مورد حفظ حریم شخصی را با استفاده از مفاهیمی مانند امضاهای حلقهای (ring signatures)، آدرسهای مخفی (stealth addresses) و تراکنشهای محرمانه حلقوی (Ring confidential transactions) کمتر میکند.
برای درک امضاهای حلقوی و اینکه چگونه به محرمانگی فرستنده کمک میکنند، به این مثال توجه کنید: فرض کنید ۴ نفر را به طور تصادفی از خیابان انتخاب میکنید. امضای خود را با امضای این ۴ نفر ترکیب میکنید تا یک امضای منحصربفرد ایجاد کنید. هیچکس نخواهد فهمید که آیا این امضا واقعا متعلق به شماست یا خیر. در واقع روش کار امضاهای حلقوی نیز تقریباً به همین صورت است.
برای ایجاد یک امضای حلقهای، پلتفرم مونرو از ترکیبی از کلیدهای حساب فرستنده استفاده کرده و آن را با کلیدهای عمومی روی بلاکچین ترکیب میکند، کاری که آن را هم منحصر به فرد و هم خصوصی میکند. این عملیات اجازه میدهد تا هویت فرستنده نیز مخفی شود زیرا حصول اطمینان از اینکه کلیدهای کدام اعضای گروه برای ایجاد این امضای پیچیده استفاده شده است به لحاظ کامپیوتری امری غیرممکن است.
آدرسهای مخفی نیز به حفظ حریم خصوصی بیشتر کمک میکنند. این آدرسهای تصادفی یک بار مصرف از طرف گیرنده برای هر تراکنش ایجاد میشوند. از طریق استفاده از این آدرسهای مخفی میتوان آدرس واقعی مقصد یک تراکنش و در نتیجه هویت گیرنده را نیز پنهان کرد.
علاوه بر این، تراکنشهای محرمانه حلقوی (Ring Confidential Transactions) یا RingCT ها میتوانند مقدار تراکنش را نیز مخفی کنند. پس از کسب موفقیت در پنهان کردن هویت فرستنده و گیرنده، عملکرد RingCT در سال 2017 معرفی و جزو جداناپذیر تمام تراکنشهای انجام شده در شبکه مونرو شد.
مقایسه مونرو با بیتکوین
بیت کوین که مشهورترین ارز دیجیتال جهان است بر اساس پروتکلی کار میکند که تلاش دارد هویت اشخاص را با آدرسهای مستعار مخفی کند. این آدرسهای مستعار به طور تصادفی و از ترکیب حروف الفبا و اعداد تشکیل میشوند. با این حال، حریم شخصی افراد در این روش به طور کامل حفظ نمیشود زیرا آدرسهای بیت کوین و همچنین تراکنشها روی بلاکچین ثبت میشوند و در دسترس عموم قرار میگیرند. حتی آدرسهای مستعار نیز نمیتوانند به طور کامل خصوصی باشند. تعدادی تراکنش که توسط یک نفر در طول یک بازه زمانی انجام شده باشد را میتوان مرتبط با آن آدرس دانست و از این رو عموم افراد، دولت، خانواده و دوستان میتوانند از تراکنشهای صاحب آدرس مطلع شده و در نتیجه هویت او را شناسایی کنند. اما همانطور که گفتیم مونرو در این زمینه کاملاً برعکس بیتکوین عمل میکند.
یکی دیگر از مزایای مونرو نسبت به بیتکوین، تعویض پذیری (fungibility) آن است، به این معنی که دو واحد از یک ارز را میتوان متقابلا با هم جایگزین کرد و هیچ تفاوتی بین این دو وجود ندارد. با اینکه دو اسکناس یک دلاری به لحاظ بها با یکدیگر برابر هستند، به علت اینکه هر کدام یک شماره سریال خاص دارند با هم تعویض پذیر نیستند.
در مقابل، دو تکه 50 گرمی طلا با عیار یکسان تعویضپذیر هستند، زیرا هر دو بهایی برابر دارند و فاقد ویژگی متمایزکننده هستند. با استفاده از این مثال میتوان گفت یک بیت کوین مانند یک اسکناس یک دلاری است درحالیکه یک مونرو شبیه به یک تکه طلاست.
تاریخچه تراکنش هر بیتکوین روی بلاکچین ثبت میشود و از این رو اگر از یک بیت کوین در یک اتفاق خاص مثل کلاهبرداری، قمار، و دزدی استفاده شده باشد، میتوان آن را شناسایی و دنبال کرد، و امکان مسدود کردن، معلق کردن، یا بستن حسابهایی که چنین واحدهایی از بیت کوین را نگهداری میکنند وجود دارد.
مونرو، با تاریخچه تراکنش غیرقابل ردیابی اش، به اعضای شبکه امنیت بیشتری میدهد اما در عین حال ممکن است باعث ایجاد سواستفادههای غیرقانونی در بازارهایی مانند خریدوفروش مواد مخدر و قمار شود.
مونرو اساسا ارزی است که افراد بیشتری از آن برای فعالیتهای غیرقانونی استفاده میکنند زیرا مراجع قانونی نمیتوانند کنترلی روی سرمایه داشته باشند و ارزهای مونرو نیز قابل ردیابی نیستند.
مزایای مونرو
- یکی از خصوصیترین ارزهای دیجیتال.
- انجام معاملات برای ارتباط با شخص غیرممکن است.
- ردیابی تراکنشها غیرممکن است.
- بلاکچین محدودیتی ندارد. مقیاسپذیری پویای آن بدان معنی است که هزینهها حتی در صورت استفاده زیاد نیز نباید گزاف باشد.
- میتوانید انتخاب کنید چه کسی میتواند معاملات شما را ببیند. به عنوان مثال، اگر میخواهید مالکیت خود را برای مقدار مشخصی از مونرو برای اهداف مالیاتی ثابت کنید، میتوانید کلید مشاهده خصوصی خود را با سازمان مالیاتی کشور خود به اشتراک بگذارید. احتمال ممنوعیت از طرف سایر تنظیمکنندگان را کاهش میدهد.
- تیم بزرگی از توسعهدهندگان متعهد روی پروژه کار میکنند.
معایب مونرو
- کیف پولهای زیادی برای مونرو ساخته نشده است. پشتیبانی از مونرو را در هیچ کیف پول سختافزاری پیدا نخواهید کرد.
- ذخیره مونرو به روشی که به طور کامل ایمن باشد بسیار سختتر از اکثر ارزهای دیجیتال دیگر است. ممکن است به همین دلیل باشد که توسط جامعه گستردهتری از کاربران پذیرفته نشده است.
- مونرو مبتنی بر بیت کوین نیست؛ در نتیجه توسعه برنامههایی که با زنجیره بلوکی آن تعامل دارند دشوارتر است.
سخن پایانی
مونرو این قابلیت را دارد که به افراد اجازه دهد در سراسر کره خاکی بدون نیاز به اجازه هیچ مرجعی و با سرعت زیاد معامله کنند.
همانطور که گفته شد، کلاهبرداران نیز از ویژگیهای حفظ حریم خصوصی مونرو قدردانی میکنند! بازارهای دارک وب (Dark Web) توسط هر کسی قابل دسترسی است و مجموعهای واقعاً تکاندهنده از مواد مخدر، اسلحه و سایر موارد جنایی را به فروش میرساند. مونرو به سرعت در این وب سایتهای غیرقانونی جایی به عنوان ارز انتخابی پیدا کرده است.
با اینکه محرمانگی تراکنشهای مونرو باعث ایجاد بحث و جدلهایی در مورد فعالیتهای غیرقانونی با استفاده از این ارز شده است و دولتهای بسیاری به فکر سرکوب کردن مونرو افتادهاند اما اینکه چقدر در این امر موفق باشند، یک آزمایش جالب در مورد ویژگیهای ضدشکنندگی ارزهای دیجیتال است.
منابع: