در چند سال گذشته، شرکت‌های قدرتمندی مانند فیس‌بوک، گوگل و آمازون بیشترین کنترل در فضای آنلاین را در دست گرفته‌اند. هر شرکتی اهداف و برنامه‌های خود را دارد که متناسب با علایق ما برنامه‌ریزی‌شده و تاکنون سود هنگفتی به‌دست آورده است. با این حال گفته میشود وب 5.0 این توانایی را دارد که قدرت این شرکت‌های بزرگ را از بین ببرد و البته، آن را به مردم بازگرداند.
وب 5.0 چیست و چگونه کار می‌کند؟
جک دورسی، مدیرعامل سابق توییتر، برای اولین بار ایده وب 5.0 را مطرح کرد. وی هدف نسل پنج اینترنت را ایجاد پلتفرم اینترنتی “فوق غیرمتمرکز” با امکان کنترل کامل داده‌ها توسط کاربران بیان می‌کند. بااین‌حال، این ایده مشابه همان چیزی است که در وب 3.0 مدنظر قرار گرفته‌است. پس وب 5.0 چه تفاوتی با آن دارد؟ پاسخ این سوال را در این مقاله خواهیم داد. با ما همراه باشید.
جک دورسی، مدیر عامل سابق توییتر، ایده نسل پنجم اینترنت را در ژوئن 2022 معرفی کرد. هدف اصلی پلتفرم این است که شما را قادر سازد اطلاعات و داده‌های شخصی خود را کنترل کنید. وب 5.0 یکی از پیشرفت‌های اخیر در فناوری بلاکچین و ارتقای وب 3.0 محسوب میشود. تفاوت اصلی آن با نسل سه اینترنت در این است که وب 5.0 درست مانند ارتباط مردم با یکدیگر، میتواند با کاربران ارتباط مستقیم برقرار کند.
دستیار مجازی درنسل پنجم اینترنت
اگر با نرم‌افزارهای دستیار مجازی (Virtual Assistant) آشنا باشید می‌دانید که این نرم‌افزارها می‌توانند با مطالعه رفتار کاربر، نیازهای او را تشخیص دهند.
نسل پنجم اینترنت به گونه‌ای، دستیاری مجازی است که در ابعادی گسترده‌تر طراحی شده‌است. هدف این نسخه از اینترنت این است که بتواند احساسات کاربران را تحلیل کند و با جمع‌آوری اطلاعات به تفسیر درستی از شرایط مختلف برسد. بنابراین، وب 5.0 در همزیستی کامل با زندگی روزمره کاربران بوده و ارتباطی ارگانیک با آن‌ها برقرار خواهد کرد. درواقع هوش مصنوعی امر مهمی در توسعه نسل پنجم اینترنت محسوب میشود.
وب 5.0 هم اکنون توسط شرکت TBD در حال توسعه است. این شرکت زیرمجموعه کمپانی بلاک محسوب میشود و به جک دورسی تعلق دارد. به گفته دورسی، وی مصمم است که از بیت کوین در زیر ساخت وب 5.0 استفاده کند.
قابلیت‌های مهم نسل پنجم اینترنت
- کنترل بر هویت شخصی در فضای مجازی
وب 5.0 با استفاده از نودهای وب غیرمتمرکز (DWN) کار می‌کند. تصور کنید فری به اسم جان با دارا بودن آدرس یک ولت، احراز هویت و مجوزهای لازم را دریافت کرده‌است. او با این ولت میتواند به اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز مختلف نیز وصل شود. اطلاعات وی در نود وب 5.0 ثبت شده، از این رو جان نیاز ندارد تا در هر اپلیکیشن غیرمتمرکز دیگری برای خود پروفایل جدید بسازد.
- کنترل بر اطلاعات شخصی
اجازه دهید مثال دیگری بزنم. رایان عاشق فیلم است و نمی‌خواهد لیست فیلم‌های مورد علاقه خود را با پلتفرم‌های استریم ویدئو به اشتراک بگذارد. پلتفرم‌های استریم با استفاده از ذخیره سازی داده‌های شخصی، دسته بندی علایق ما را انجام می‌دهند. در این نسل از وب، رایان میتواند از مزایای تمرکززدایی بهره ببرد. یعنی میتواند اطلاعات خود را در یک نود وب غیرمتمرکز ذخیره کند. اکنون او میتواند به اپلیکیشن‌های مختلف استریم، با توجه به اطلاعات و تنظیماتی که در نود غیرمتمرکز ذخیره کرده، دسترسی داشته باشد. در نتیجه، رایان میتواند لیست فیلم شخصی‌‌سازی‌شده خود را در “پلتفرم‌های غیرمتمرکز” مختلف بیابد.
مزایا و معایب نسل پنجم اینترنت
مزایا
همانطور که گفته‌شد، مزیت مهم وب 5.0 کنترل کاربر بر هویت و داده‌های شخصی‌اش است. همچنین کاربر با داشتن یک هویت دیجیتال در این فضا میتواند همزمان از چندین پلتفرم غیرمتمرکز استفاده کند.
به دلیل استفاده از بلاکچین بیت کوین، می‌توان امنیت داده‌ها را یکی دیگر از مزایای نسل پنجم اینترنت دانست.
معایب
وب 5.0 هنوز یک پروژه در حال توسعه است که شکل نهایی خود را پیدا نکرده‌است. اما مهم‌ترین موضوع که البته هنوز نمی‌شود بر آن خرده گرفت، این است که وب 5.0 بسیار به پذیرش عموم بستگی دارد.
سخن پایانی
آینده این نسل جدید از اینترنت در حال حاضر کاملاً نامشخص است و هیچ نقشه راه دقیقی وجود ندارد. نیاز به امنیت و حفاظت از کنترل اطلاعات و هویت کاربران یک چالش مهم در نسل پنجم اینترنت محسوب میشود. توصیه میشود قبل از ورود به این فضا به طور کامل تحقیق کنید و دانش خود را گسترش دهید.
منبع 101blockchains
