به شبیهسازی هوش انسانی در ماشینها، هوش مصنوعی (AI) میگویند. این ماشینها بهگونهای برنامهریزی شدهاند که مانند انسانها فکر کنند و اعمال آنها را تقلید کنند. همچنین این اصطلاح ممکن است برای هر ماشینی به کار رود که ویژگیهای مرتبط با ذهن انسان مانند یادگیری و حل مسئله را نشان میدهد.
ویژگی برتر هوش مصنوعی توانایی آن در منطقی کردن مسائل و انجام کارهایی است که بیشترین شانس را برای دستیابی به یک هدف خاص دارد. “یادگیری ماشینی“ (machine learning) زیرمجموعه هوش مصنوعی است، که به معنای یادگیری دادههای جدید بدون نیاز به کمک انسان است. ماشینها، از طریق دریافت دادههای بدون ساختار مانند متن، تصاویر یا ویدئو، مسائل و مباحث جدید را فرامیگیرند.
نکات کلیدی
- هوش مصنوعی به شبیه سازی هوش انسان در ماشینها اشاره دارد.
- اهداف آن شامل یادگیری، استدلال و ادراک است.
- در صنایع مختلف از جمله مالی و مراقبتهای بهداشتی و درمانی استفاده میشود.
- هوش مصنوعی ضعیف معمولاً ساده و تک بُعدی است، در حالی که هوش مصنوعی قوی وظایف پیچیدهتر و شبیه به انسان را انجام میدهد.
مفهوم هوش مصنوعی
رباتها اولین چیزی است که وقتی صحبت از هوش مصنوعی میشود به ذهن انسانها خطور میکند. دلیلش این است که فیلمها و رمانهای پرهزینه داستانهایی درباره ماشینهای انساننما میبافند که زمین را ویران میکنند.
هوش مصنوعی بر این اصل استوار است که هوش انسان را میتوان به گونهای تعریف کرد که یک ماشین بتواند به راحتی آن را تقلید کند و وظایفی را از سادهترین تا پیچیدهتر انجام دهد. اهداف آن شامل تقلید از ؛فعالیتهای شناختی؛ انسان است. محققان و توسعه دهندگان در این زمینه در تقلید از فعالیتهایی مانند یادگیری، استدلال و ادراک گامهای شگفتانگیزی برداشتهاند تا جایی که بهتوان آنها را به طور مشخص تعریف کرد. برخی بر این باورند که مبتکران ممکن است به زودی قادر به توسعه سیستمهایی باشند که از ظرفیت انسان برای یادگیری یا استدلال هر موضوعی فراتر باشد. اما عدهای دیگر که عینک بدبینی را بر چشم زدهاند بر این باورند که تمام فعالیتهای شناختی با قضاوتهای ارزشی که تابع تجربه بشری است همراه میباشد.
با پیشرفت فناوری، معیارهای قبلی که هوش مصنوعی را تعریف میکردند، قدیمی میشوند. برای مثال، ماشینهایی که توابع اصلی را محاسبه میکنند یا متن را از طریق تشخیص نویسه نوری تشخیص میدهند، دیگر به عنوان تجسم این فناوری در نظر گرفته نمیشوند، زیرا این عملکرد اکنون به عنوان یک عملکرد ذاتی رایانه تلقی میشود.
این فناوری به طور مداوم در حال تکامل است تا به بسیاری از صنایع مختلف کمک کند. ماشینها با استفاده از یک رویکرد بین رشتهای مبتنی بر ریاضیات، علوم کامپیوتر، زبانشناسی، روانشناسی و غیره عمل میکنند.
نکته: الگوریتمها اغلب نقش بسیار مهمی در ساختار هوش مصنوعی بازی میکنند. الگوریتمهای ساده در برنامههای کاربردی ساده استفاده میشوند، در حالی که الگوریتمهای پیچیدهتر به چارچوببندی هوش مصنوعی قوی کمک میکنند.
کاربردهای هوش مصنوعی
این فناوری را می توان در بسیاری از بخش ها و صنایع مختلف به کار برد. هوش مصنوعی در صنعت مراقبتهای بهداشتی برای دوز دارو و درمانهای مختلف در بیماران و برای روشهای جراحی در اتاق عمل آزمایش و استفاده میشود.
از دیگر نمونههای ماشینهای دارای این فناوری میتوان به رایانههای شطرنج و ماشینهای خودران اشاره کرد. هر یک از این ماشینها باید عواقب هر اقدامی را که انجام میدهند بسنجند، زیرا هر اقدامی بر نتیجه نهایی تأثیر میگذارد. در شطرنج، نتیجه نهایی برنده شدن در بازی است. برای خودروهای خودران، سیستم کامپیوتری باید تمام دادههای خارجی را در نظر گرفته و آنها را محاسبه کند تا به گونهای عمل کند که از هرگونه تصادف و برخورد جلوگیری کند.
هوش مصنوعی همچنین کاربردهایی در صنعت مالی دارد، جایی که از آن برای شناسایی و نشان دادن فعالیتهای بانکی و مالی مانند استفاده غیرعادی از کارت نقدی و سپردههای حساب بزرگ استفاده میشود که همگی به بخش کلاهبرداری بانک کمک میکنند. از این برنامههای کاربردی برای کمک به ساده سازی و تسهیل تجارت استفاده میشود. این امر با تسهیل برآورد عرضه، تقاضا و قیمت گذاری اوراق بهادار انجام میشود.
طبقه بندی هوش مصنوعی
هوش مصنوعی را میتوان به دو دسته ضعیف و قوی تقسیم کرد. هوش مصنوعی ضعیف مظهر سیستمی است که برای انجام تنها یک کار خاص طراحی شده است. سیستمهای ضعیف شامل بازیهای ویدیویی مانند مثال شطرنج از بالا و دستیاران شخصی مانند الکسای آمازون و سیری اپل میشوند. شما از دستیار سوالی بپرسید، او به شما پاسخ میدهد.
سیستمهای هوش مصنوعی قوی، سیستمهایی هستند که وظایفی را انجام میدهند که شبیه انسان هستند. این دسته از ماشینهای هوش مصنوعی معمولاً سیستمهای پیچیدهتری هستند. آنها طوری برنامهریزی شدهاند که موقعیتهایی را مدیریت کنند که ممکن است از آنها خواسته شود بدون مداخله شخصی، مشکل را حل کنند. این نوع سیستمها را می توان در کاربردهایی مانند اتومبیلهای خودران یا در اتاقهای عمل بیمارستان یافت.
موضوعات قابل توجه
هوش مصنوعی از ابتدای پیدایش خود مورد توجه دانشمندان و عموم مردم قرار گرفته است. یکی از موضوعات رایج این است که ماشینها به قدری توسعه مییابند که انسانها قادر به ادامه آن نخواهند بود و خود به خود بلند میشوند و خود را با سرعت تصاعدی دوباره طراحی میکنند.
مورد دیگر این است که ماشینها میتوانند حریم خصوصی افراد را هک کنند و حتی به سلاح تبدیل شوند. بحثهای دیگر در مورد اخلاق هوش مصنوعی و اینکه آیا سیستمهای هوشمند مانند رباتها باید با حقوقی برابر با انسانها برخورد کنند، بحث میکنند.
خودروهای خودران نسبتاً بحثبرانگیز بودهاند، زیرا ماشینهای آنها برای کمترین خطر ممکن و کمترین تلفات طراحی میشوند. اگر سناریوی برخورد همزمان با یک نفر یا دیگری مطرح شود، این خودروها به گونهای میتوانند عمل کنند که کمترین آسیب برای فرد و ماشین رخ دهد.
یکی دیگر از موضوعات بحث برانگیز بسیاری از افراد با این تکنولوژی این است که چگونه ممکن است بر اشتغال انسان تأثیر بگذارد. با توجه به اینکه بسیاری از صنایع به دنبال خودکارسازی مشاغل خاص از طریق استفاده از ماشین آلات هوشمند هستند، این نگرانی وجود دارد که افراد از نیروی کار بیرون رانده شوند. خودروهای خودران ممکن است نیاز به تاکسی و برنامههای اشتراک خودرو را از بین ببرند، در حالی که تولیدکنندگان ممکن است به راحتی نیروی انسانی را با ماشینها جایگزین کنند و مهارتهای افراد را منسوختر کنند.
منبع: investopedia