در صرافی‌های مختلف ارز دیجیتال با استفاده از پوزیشن لانگ (Long) و شورت (Short) می‌توان هم از افزایش قیمت‌ها و هم از کاهش قیمت‌ها کسب سود کرد. اما موضوع بسیار مهمی که وجود دارد بحث لیکویید شدن هست که می‌تواند باعث از دست دادن کل سرمایه معامله‌گر شود. این موضوع چیزی هست که شاید اکثر افرادی که وارد این صرافی‌ها یا این فضا می‌شوند به آن توجهی نمی‌کنند و به امید کسب سودهای نجومی، گاهاً اصل سرمایهٔ خود را از دست می‌دهند.
لیکویید شدن چیست؟
یک معامله‌گر زمانی با لیکویید شدن مواجه می‌شود که سرمایه کافی برای باز نگه‌داشتن پوزیشن خود نداشته باشد. در این حالت آن پوزیشن از طرف صرافی بسته‌شده و معامله‌گر اصطلاحا لیکویید (Liquidation) می‌شود. لیکویید شدن به عواملی مانند سرمایه و میزان لوریج (Leverage) بستگی دارد؛ بنابراین عدد مشخص و یکسانی برای تمام تریدرها و حساب‌ها نمی‌توان بیان کرد.
در بازار فیوچرز لیکویید یا بسته‌شدن حساب معاملاتی به معنی صفر شدن سرمایه تریدر در یک معامله است. زمانی که ضرر یک معامله به‌اندازه سرمایه تریدر شود، صرافی پوزیشن را بسته و حساب را تسویه و صفر می‌کند. برای مثال فرض کنید یک معامله‌گر پوزیشنی را با لوریج ۱۰ باز می‌کند. این تریدر وارد معامله فیوچرز کوین اتر می‌شود. اگر قیمت ETH خلاف جهت پوزیشن حرکت کند و ۱۰ درصد تغییر کند، ضرر این پوزیشن به ۱۰۰ درصد می‌رسد و صرافی این پوزیشن را خواهد بست.
سرمایه شما در بازار اسپات زمانی از بین می‌رود که قیمت دارایی‌تان صفر شود؛ اما در معاملات مارجین و فیوچرز به‌دلیل اینکه شما علاوه بر سرمایه خودتان، با استفاده از لوریج یا قرض از سرمایه بیشتری در معاملات خود استفاده می‌کنید، صرافی‌ها به منظور مدیریت ریسک، از ابزار مختلفی مانند لیکوئید شدن استفاده می‌کنند. در صورتی که میزان زیان از مقدار سرمایه اصلی شما بیشتر شود، صرافی به صورت خودکار پوزیشن شما را خواهد بست و اصل سرمایه را به‌عنوان ضرر در نظر می‌گیرد؛ در نتیجه سرمایه تریدر صفر خواهد شد.
چه زمانی لیکویید می‌شویم؟
قیمتی که باعث لیکویید شدن می‌شود، به نوع پوزیشن ما بستگی دارد. اگر پوزیشن خرید استقراضی یا لانگ باشد، زمانی که قیمت دارایی مورد معامله از قیمت ورودی کمتر شود، ابتدا وارد محدوده ضرر و سپس به قیمت تسویه نزدیک می‌شود. فرض کنید با تصور این که قیمت بیت کوین در آینده افزایش می‌یابد، در قیمت ۵۰ هزار دلار وارد پوزیشن Long این رمزارز شده‌اید. لوریج حساب شما نیز ۵ است؛ اگر به هر دلیلی روند قیمتی BTC برگردد و نزولی شود، در صورتی که قیمت این ارز دیجیتال ۲۰ درصد افت کند (یعنی به قیمت ۴۰ هزار دلار برسد) شما لیکویید خواهید شد.
برای پوزیشن فروش استقراضی یا شورت، عکس این قضیه رخ می‌دهد. اگر شما در قیمت گفته‌شده و با تصور افت قیمت بیت کوین وارد پوزیشن Short شوید، در صورت افزایش قیمت ۲۰ درصدی و رسیدن به ۶۰ هزار دلار، لیکویید خواهید شد.
نکته مهمی که باید به آن توجه کرد این است که هرچه لوریجی که انتخاب می کنید بالاتر باشد، احتمال Liquidation شما بیشتر می‌شود. همچنین درصد کمتری از تغییر قیمت منجر به لیکوئید شدن حساب شما خواهد شد.
چگونه از لیکویید شدن جلوگیری کنیم؟
هنگام استفاده از لوریج، گزینه های انگشت شماری برای کاهش احتمال لیکویید شدن وجود دارد. یکی از این گزینه‌ها به عنوان ” stop loss” شناخته می‌شود.
یک stop-loss، که به عنوان «سفارش توقف» یا «سفارش توقف بازار» شناخته می‌شود، سفارش پیشرفته‌ای است که سرمایه‌گذار در صرافی ارز دیجیتال قرار می‌دهد و به صرافی دستور می‌دهد تا زمانی که دارایی به یک نقطه قیمت خاص رسید، آن را بفروشد.
در زمان تنظیم گزینه stop loss باید این موارد را انجام دهید:
Stop price (قیمت توقف): قیمتی که سفارش stop loss در آن نقطه انجام می‌شود.
Sell price (قیمت فروش): قیمتی که قصد دارید در آن نقطه یک دارایی دیجیتال خاص را با آن بفروشید.
علاوه بر این انتخاب لوریج کم نیز می‌تواند کمک‌کننده باشد.
نتیجه‌گیری
اصطلاح لیکویید شدن به معنای فروش دارایی و نقد شدن آن است. لیکویید اجباری به این معنی است که این فروش به صورت خودکار و زمانی که شرایط خاصی برآورده می‌شود اتفاق بیافتد. در زمینه ارزهای دیجیتال، لیکویید اجباری زمانی اتفاق می‌افتد که سرمایه‌گذار یا معامله‌گر نتواند الزامات مورد نیاز برای یک موقعیت اهرمی یا لورج را در بازارهای مارجین و فیوچرز برآورده کند.
منبع coindesk.com binance.com
