شرکت متا (Meta) برای توسعه فناوری واقعیت مجازی (VR) و واقعیت افزوده (AR) خود سالی پر از چالش را پشت سر گذاشته است.
سال گذشته، همین موقعها بود که مارک زاکربرگ، مدیرعامل فیسبوک، اعلام کرد این شرکت نام خود را به متا (Meta) تغییر میدهد و به یک “شرکت متاورسی” تبدیل میشود. او آیندهای آرمانشهری برای چندین سال آینده ترسیم کرد که در آن میلیاردها نفر ساعتها در محیطهای دیجیتال زندگی میکنند. همچنین در دنیایی مجازی و واقعیت افزوده کار کرده، معاشرت دارند و بازی خواهند کرد.
از سال پیش تا بهحال، متا میلیاردها دلار هزینه کرده و هزاران کارمند را برای تحقق رویای زاکربرگ استخدام کرده است. اما تلاشهای متا در راستای این هدف شروعی دشوار داشتهاست.
بازی واقعیت مجازی پرچمدار این شرکت، هورایزن ووردز (Horizon Worlds)، همچنان باگهایی دارد و نتوانسته محبوبیت لازمه را بدست بیاورد. این موضوع متا را مجبور کرده تا در حالی که هورایزن ووردز را مجدداً برنامهنویسی میکند، تا پایان سال میلادی آن را به حالت تعلیق درآورد.
برخی از کارمندان متا از تغییرات مکرر استراتژی شرکت شکایت کردهاند. به نظر میرسد به جای یک برنامه منسجم به امیال و خواستههای مارک زاکربرگ وابستهاست.
مدیران متا نیز نسبت به استراتژی متاورسی این شرکت دچار تردید شدهاند. همچنین یکی از مدیران ارشد عنوان کرده مقدار پولی که متا برای پروژههای اثباتنشده خرج کرده است، او را بسیار نگران کردهاست.
تلاش این شرکت برای تغییر شکل کسبوکار در مصاحبهای با بیش از 12 کارمند فعلی و سابق متا که توسط نیویورک تایمز انجام شد، شرح داده شدهاست. این اشخاص به شرط ناشناسماندن صحبت کردند زیرا اجازه صحبت در مورد مسائل داخلی شرکت را نداشتند.
انتظار میرود متا روز سهشنبه هدست واقعیت مجازی (V.R) جدید خود را بههمراه سایر ویژگیهای جدید متاورس در یک کنفرانس توسعهدهندگان رونمایی کند. چالشهای این شرکت که در حال رقابت برای متحول کردن خود بهمنظور جبران افت در سایر بخشهای کسبوکارش است، زیاد میباشد. اپلیکیشن تیکتاک (TikTok) کاربران جوانتر را از فیسبوک و اینستاگرام، دو بازوی سرمایهساز بزرگ متا، دور میکند. همچنین اپل تغییراتی در حریم خصوصی سیستمعامل موبایل خود ایجاد کرد که میلیاردها دلار هزینه تبلیغاتی برای متا به همراه داشته است.
قیمت سهام این شرکت در سال گذشته نزدیک به 60 درصد کاهش یافته است که نه تنها بازتابی از تلاطم سراسری بازار است، بلکه نشاندهنده تردید برخی سرمایهگذاران در مورد کلیت متاورس و چگونگی آینده آن است. در اواخر سپتامبر، این شرکت اعلام کرد که اکثر استخدامها را متوقف میکند و زاکربرگ به کارمندان هشدار داده است که ممکن است اخراج شوند.
متیو بال، سرمایهگذار و متخصص متاورس که زاکربرگ را در این زمینه مشاوره میدهد، میگوید: «فشارهایی که کسب و کار متا در سال 2022 با آن مواجه است، حاد، قابل توجه و غیرمرتبط با متاورس است». او افزود: “این احتمال وجود دارد که تقریباً همه چیزهایی که مارک در مورد متاورس بیان کرده درست باشد، به جز زمانبندی طولانیتر از آنچه او تصور میکند.”
اندی استون، سخنگوی متا، در بیانیهای گفت این شرکت معتقد است هنوز در مسیر درستی قرار دارد.
استون میگوید: «بدبین بودن در مورد فناوری جدید و نوآورانه آسان است. در واقع ساختن آن بسیار سختتر است، اما این کاری است که ما انجام میدهیم زیرا معتقدیم متاورس آینده کامپیوترها است.
مارک زاکربرگ یک دهه پیش با موفقیت شرکت خود را بازنگری کرد و پیشنهاد که این شرکت بر روی نحوه عملکرد محصولاتش در گوشیهای هوشمند به جای دسکتاپ تمرکز کند. او سال گذشته تغییر مشابهی را انجام داد. وی گفت که سرمایهگذاری در متاورس به متا این امکان را میدهد که از یک دوره فناوری به دورهای دیگر جهش کند.
شواهد حاکی از آن است که این ریسک متا باعثشده تا از رقبا پیشی بگیرد. طبق برآوردهای قعلی، هدست واقعیت مجازی این شرکت، کوئست ۲ (Quest 2)، با بیش از 15 میلیون فروش محبوبترین هدست واقعیت مجازی در بازار است.
بر اساس تخمین سنسورتاور (Sensor Tower)، یک شرکت تجزیه و تحلیل اپلیکیشنها، اپلیکیشن اوکولوس ویآر (Oculus VR) متا که به متاکوئست (Meta Quest) تغییر نام دادهاست، بیش از 21 میلیون بار بر روی دستگاههای iOS و اندروید نصب شدهاست.
اما موفقیت آینده متا به توانایی این شرکت در ارائه ابزارهای واقعیت مجازی و واقعیت افزوده به افراد بیشتر، بستگی دارد.
متا در ماه فوریه اعلام کرد که بازی هورایزن ووردز به حدود 300000 کاربر فعال ماهانه رسیدهاست. اما در مقایسه با بیش از 2.9 میلیارد کاربر فعال ماهانه فیسبوک این عدد بسیار ناچیز است. این شرکت از ارائه ارقام جدید در مورد این بازی خودداری کرد.
یکی دیگر از مشکلات متا این است که به نظر میرسد قانونگذاران ایالات متحده مصمم هستند که از دستیابی شرکت به مسیر موفقیت جلوگیری کنند. در ماه ژوئیه، کمیسیون تجارت فدرال از متا شکایت کرد تا از خرید ویتین (Within)، سازنده یک اپلیکیشن تناسب اندام واقعیت مجازی محبوب، جلوگیری کند. متا در حال مبارزه با این دعوی آژانس فدرال آمریکا است و آن را از لحاظ قانونی اشتباه خواندهاست.
زاکربرگ که مصمم است پس از سالها حضور در کانون توجهات به دلیل تصمیمات نادرست در مورد سخنرانی سیاسی در فیسبوک، تصویر عمومی خود را از نو بسازد، با تبدیل شدن خود به چهره مبتکر این شرکت، برخی از کارمندان را شگفتزده کرده است.
نمایهها و ماکتهای جدیدترین فناوریهای متاورس متا، تصاویری از زاکربرگ را در حال اجرای نسخههای واقعیت مجازی از سرگرمیهای خود، از جمله شمشیربازی و یک ورزش آبی شبیه به موجسواری به نام هیدروفویل نشان میدهد. این مدیرعامل اخیراً به پادکست جو روگان رفت و در آنجا به کمدین محبوب گفت که ساخت یک متاورس همهجانبه «آرزوی دیرینه» اوست.
البته تلاشهای او در برخی مواقع نتیجه معکوس داشته است. در ماه آگوست، زاکربرگ تصویری از آواتار هورایزن ووردز خود را در صفحه فیسبوکاش به همراه اعلامیهای مبنی بر ارائه این بازی در فرانسه و اسپانیا منتشر کرد. اما ظاهر کارتونی و گرافیک پایین آواتار مورد تمسخر بسیاری قرار گرفت. (یکی از کاربران آن را با نسخه سال 2002 Nintendo GameCube مقایسه کرد.)
بهگفته دو کارمند، پس از آن زاکربرگ و سایر مدیران به کارمندان دستور دادند که اولویت را بهبود ظاهر آواتارها قرار دهند. آقای استون، سخنگوی فیسبوک، واکنش زاکربرگ به تمسخر این آواتار را «ناامیدکننده» توصیف کرد، اما جزئیات بیشتری ارائه نکرد.
این دو کارمند گفتند که نسخه جدیدی از ظاهر دیجیتال زاکربرگ همراه با بهروزرسانیهایی برای دیگر آواتارهای هورایزن ووردز که در دست ساخت بودند، به سرعت پیگیری شد.
چهار روز پس از این پست، زاکربرگ نسخه دیجیتالی ارتقایافته خود را به اشتراک گذاشت. او اذعان داشت که اولین آواتار او «بسیار ابتدایی» بود در حالی که گرافیک در هورایزن ووردز توانایی کارهای بسیار بیشتری را دارد. یکی از گرافیستهای متا در پستی در لینکدین که از آن زمان حذف شدهاست، ادعا کرد که او و تیمش تقریباً 40 نسخه از چهره زاکربرگ را در مدت چهار هفته قبل از تایید نسخه نهایی طراحی کردهاند.
عزم و اشتیاق زاکربرگ برای متاورس با تردید برخی از کارمندان متا مواجه شدهاست. در سال جاری، او از تیمهای توسعه خواست تا جلساتی را در داخل اپلیکیشن Meta’s Horizon Workrooms یا اتاقکار هورایزن متا برگزار کنند که به کاربران امکان میدهد در اتاقهای کنفرانس مجازی جمع شوند. اما بسیاری از کارمندان هدست واقعیت مجازی نداشتند یا هنوز آنها را راهاندازی نکردهبودند. بهگفته یکی از افراد مطلع از رویدادها، مجبور بودند برای خرید و رجیستری دستگاهها زحمت زیادی بکشند.
در نظرسنجی ماه مه از 1000 کارمند متا که توسط بلایند (Blind)، یک شبکه اجتماعی ناشناس انجام شد، تنها 58 درصد گفتند که استراتژی متاورس شرکت را درک میکنند. با تغییر اولویتهای زاکربرگ، کارمندان نیز از جابجاییهای زیاد و مکرر خود گلایه کردهاند.
بر اساس گزارش مجله تایمز در ماه سپتامبر، ویشال شاه، معاون رئیس بخش متاورس متا در یک پیامرسان داخلی نوشت از اینکه تعداد کمی از کارکنان متا از هورایزن ووردز استفاده میکنند، ناامید شدهاست.
همچنبن به گزارش وبسایت دِورج (The Verge) گزارش شد، ویشال شاه گفت که مدیران استفاده کارمندان از هورایزن ووردز را پیگیری خواهند کرد. او همچنین گفت که آزمایش فناوری خود یک مسئله ضروری است.
ویشال شاه میگوید “چرا محصولی را که ساختهایم آنقدر دوست نداریم که همیشه از آن استفاده کنیم؟” “حقیقت ساده این است، اگر ما آن را دوست نداریم، چگونه میتوانیم انتظار داشته باشیم که کاربرانمان آن را دوست داشته باشند؟”
ویشال شاه که از اظهار نظر برای تایمز خودداری کرد، همچنین در پست خود گفت هورایزن ووردز تا پایان سال بهصورت تعلیق درخواهد آمد تا “به طور کلی کارآمدی و هیجان محصولمان افزایش یابد.”
درحالی که متا برای رشد متاورس خود تلاش کرده است، برخی در این شرکت ایدههای غیرمعمولی را برای جذب کاربران جدید پیشنهاد کردهاند. طبق یک پست داخلی که توسط روزنامه تایمز منتشر شد، تابستان امسال سه کارمند متا به آمریکاییهایی که از دولت بایدن وام دانشجویی دریافت کرده بودند، پیشنهاد بازاریابی هدستهای واقعیت مجازی را دادند و معتقد بودند که این امر میتواند فروش هدستها را تا 20 درصد افزایش دهد.
در این گزارش آمدهاست: «این فرصتی برای رشد متا کوئست است، زیرا شواهدی وجود دارد که یارانه فدرال گذشته باعث رشد در فروش شد. با این حال به نظر نمیرسد که شرکت به توصیه آنها عمل کرده باشد.
یکی از کارکنان اصلی که به رویکرد زاکربرگ نسبت به متاورس اعتراض کرده است، جان کارمک، یک توسعهدهنده بازی معروف و مدیر ارشد فناوری سابق اوکلوس (Oculus)، شرکت واقعیت مجازی که فیسبوک در سال 2014 آن را به مبلغ 2 میلیارد دلار خریداری کرد، است. او به کار پاره وقت در متا به عنوان مشاور میپردازد.
طی مصاحبهای در ماه آگوست، کارمک گفت که متا سال گذشته، زیان 10 میلیارد دلاری را در بخش مربوط به واحدهای واقعیت مجازی و واقعیت مجازی گزارش کرد. او از فکرکردن به این مقدار پول عمیقاً متأسف میشود. او افزود که توسعه متاورس متا به دلیل بوروکراسی شرکتهای بزرگ و نگرانی در مورد مسائلی مانند حریم خصوصی با مشکل مواجه شدهاست.
همچنین کارمک در کنفرانس توسعهدهندگان روز سهشنبه، از ویژگیهای هدستهای VR این شرکت انتقاد کرد. او نیاز به اجرای بهروزرسانیهای نرمافزاری قبل از استفاده از آنها را «یک تجربه کاربری بسیار بد» خواند.
انتقادات آقای کارمک او را با مدیرانی مانند اندرو باسورث، مدیر ارشد فناوری متا که سالها بر فعالیتهای VR شرکت نظارت داشت و از متحدان نزدیک زاکربرگ است، در تضاد قرار دادهاست. طبقگفته چهار کارمندی که با کارمک کار کردهاند، او از شرکت خواستهاست که در مورد متاورس اساساً به تجربه اولیه کاربر فکر کنند. در حالی که باسورث از دیدگاه بلندمدت با تمرکز بر فرصتهای تجاری به متاورس پرداختهاست.
با افزایش فشارها، زاکربرگ پیام واضحی به کارمندان متا ارسال کرده است: یا بمانید و متعهد باشید یا بروید. در جلسه ژوئن که اولین بار توسط رویترز گزارش شد، این میلیاردر 38 ساله خاطرنشان کرد که “احتمالاً تعدادی از افراد در شرکت هستند که نباید اینجا باشند”. او “فشارهای خود را بر اساس انتظارات و اهداف” افزایش میدهد. از آن زمان، این شرکت اکثر استخدامها را لغو کرده، بودجهها را کاهش دادهاست. زاکربرگ از مدیران خواسته تا شروع به شناسایی کارمندان با عملکرد پایین کنند.
در مواجهه با تعدیل نیروهای احتمالی، برخی از کارکنان متا شروع به ابراز اشتیاق بیشتری برای متاورس کردهاند. چندین کارمند گفتند که تیمهای بیشتری در ماههای اخیر جلساتی را در داخل اتاقکارهای هورایزن برگزار کردهاند.
بهطور کلی این تغییر تاکنون بسیار دشوار بوده است. بهگفته یکی از کارمندان حاضر، در اوایل سال جاری باسورث سعی کرد یکی از جلسات کارکنان را در داخل اتاقکار هورایزن برگزار کند. این کارمند در ادامه گفت که جلسه به دلیل اشکالات فنی لغو شد و تیم در نهایت از اپلیکیشن زوم (Zoom) استفاده کرد.
منبع nytimes.com