نورالینک (Neuralink) نام یکی از شرکتهای ایلان ماسک است که در حوزه ساخت ایمپلنت مغزی فعالیت میکند. دانشمندان نورالینک در تلاشند تا بتوانند با استفاده از سیگنالهای مغزی، کامپیوترها و ماشینها را کنترل کنند. این تراشهها نامشان رابطهای مغز و کامپیوتر است و به اختصار BCI نامیدهمیشوند. تراشههای نورالینک از الکترودهای کوچکی استفاده میکنند تا هنگامی که در مغز قرار گرفتند بتوانند سیگنالهای دریافتی نورونها را بخوانند. سپس یک نرمافزار این سیگنالها را رمزگشایی کرده و آنها را تبدیل به دستورات یا اقداماتی نظیر حرکت موس کامپیوتر یا یک بازوی رباتیک میکند. چیپست نورالینک که با نام N1 شناخته میشود برای کار گذاشتهشدن در جمجمه طراحی شدهاست و در مجموع 8 میلیمتر قطر و تعداد زیادی سیم نازک برای اتصال دارد.
کاربردهای نورالینک
ایلان ماسک در توضیحات خود دو کاربرد اصلی از این تکنولوژی را بیان کرد: اول، کمک به افراد فلج برای اینکه بتوانند از دستگاههای دیجیتال به طور کامل استفاده کنند و دوم برای بازگرداندن بینایی به افرادی که آن را از دست دادهاند. ماسک مدعی است که میتوانند بینایی را حتی برای کسانی که هرگز قدرت بینایی نداشتهاند و بطور مادرزاد کور متولد شدهاند، بازیابی کنند. وی در صحبتهای خود برای اثبات این مطلب مدرکی ارائه نداد، اما یک نمایش ویدئویی از چگونگی جای گذاری و استفاده از ایمپلنت نورالینک، که باعث تحریک مغز میمون میشود، نشان داد که جهان را در حیرت فرو برد.
گفتنی است نام روباتی که با آن جراحی انجام میگیرد “لینک” است. لینک با برشی به اندازه یک سکه، تراشه مغزی را دقیقا زیر جمجمه جایگذاری میکند. یعنی جایی که اطلاعات از رشتههای عصبی دریافت میشود. بهگفته معاون شرکت نورالینک این دستگاه قادر است این رشتههای کوچک را که تنها به اندازه چند سلول گلبول قرمز هستند به خوبی هدایتکرده و آن ها را به شکل قابل اعتمادی وارد یک شاخه محرک کنند، بدون اینکه به عروق صدمهای بزنند. طبق گفتههای ایلان ماسک و کمپانی نورالینک، این رشتههای کوچک تقریبا به اندازه نورونهای خود مغز و حتی از تارهای موی 100 میکرومتری نازکتر هستند. برای مقایسه بهتر، میتوانید یک تار موی خود را در نظر بگیرید و بعد آن را به 10 واحد تقسیم کنید.
نورالینک چطور کار میکند؟
مغز شما به کمک سیگنالهایی که توسط نورونها به بخشهای مختلف ارسال میشود ، بدن شما را کنترل میکند. نورونهای مغزی همچنین با همدیگر در ارتباط هستند و شبکه وسیعی از سیگنالهای عصبی را تشکیل دادهاند. این سیگنالها میدان الکتریکی خاصی ایجاد میکند که میتوانیم با قراردادن چند الکترود در اطراف، آن را ضبط و ذخیره کنیم.
سپس این الکترودها میتوانند سیگنالهای الکتریکی درون مغز شما را تحلیل و آنها را به شکل یک الگوریتم قابل فهم برای کامپیوترها ترجمه کنند. با این روش نورالینک در حقیقت با ثبت و تحریک محرکهای الکتریکی درون مغز، افکار انسان را ترجمه و راهی پیدا میکند که بدون نیاز به حرفزدن، با کامپیوترها ارتباط برقرار کنید.
نورالینک چه استفادهای دارد؟
نورالینک، در مرحله اول پروژهای است که برای کمک به صنعت پزشکی و درمان تلاش میکند. این دستگاه به افراد کمتوان برای کنترل تلفن همراه و کامپیوتر شخصی کمک خواهد کرد. همچنین ممکن است در مراحل پیشرفتهتر برای درمان صرع از آن استفاده شود.
ایلان ماسک در یک مصاحبه درباره این پروژه گفت که در زمینه بینایی نیز حتی اگر شخصی عصبهای بیناییاش را از دستداده باشد، به کمک نورالینک دوباره توانایی دیدن را به دست خواهد آورد. به ادعای وی این تکنولوژی در حقیقت توانایی رفع هر مشکلی که در مغز وجود داشتهباشد را دارد. ماسک اضافه کرد که نورالینک همچنین برای بازیابی حافظه، توانایی صحبت و حرکات دست و پای افراد کمتوان و ناتوان نیز کارایی دارد.
مزایا و معایب نورالینک چیست؟
تکنولوژی نورالینک در آینده میتواند پیشرفتهای بزرگی را به حوزه پزشکی بیاورد. مدیران این پروژه و به خصوص ایلان ماسک بر این باورند که نورالینک میتواند بخشهای آسیبدیده مغز را ترمیم و بیماریهای حرکتی را بهبود بخشد. به این معنی که چنین بیمارانی بالاخره فرصت بهبود در این جهان پیدا را کردهاند. بیماران میتوانند بدون حرکت یا سخن با مغز خود به دستگاهها متصل شوند و آن را کنترل کنند. همچنین پزشکان نیز میتوانند با بررسی سیگنالهای افراد، وضعیت سلامت آنها را بهتر درک کنند.
البته این امر میتواند با خطر همراه باشد. از جمله این خطرها میتوان به عفونت یا آسیبهای مغزی در طول جراحی اشاره کرد. همچنین با توجه به اینکه تمام فعالیتهای نورونهای مغزی در طول کار با تراشه ثبت میشود، حریم شخصی افراد هم ممکن است به هم بخورد.
همچنین نگرانیهایی از این بابت وجود دارد که اگر دستگاه نورالینک به اینترنت متصل است، بالاخره هکرهای راهی برای هک و دزدیدهشدن مستقیم اطلاعات از مغز ما خواهند یافت. علاوه بر خاطرات، اطلاعات مهم دیگری از جمله رمز کارتهای اعتباری و مواری از این قبیل در مغز ثبت میشوند. در آینده چه چیزی مانع دستیابی هکرها به این اطلاعات خواهد شد؟
ترکیب ذهن انسان با هوش مصنوعی
به عقیده ایلان ماسک، انسان میتواند با استفاده از تکنولوژی نورالینک به همزیستی با هوش مصنوعی برسد. او سال ۲۰۱۹ در پادکست لکس فریدمن گفت قصد دارد خطر هوش مصنوعی را برای موجودیت انسانها رفع کند. بهگفته وی انسانها نمی توانند باهوش تر از از یک ابرکامپیوتر دیجیتالی عمل کنند. پس اگر نمیتوانیم شکستش بدهیم باید به آن ملحق شویم.
سخن پایانی
در کل انجام هرگونه عمل جراحی بر روی مغز با خطرات بسیاری همراه است. به خصوص جراحی روی انسانهای سالم امری غیر اخلاقی است و ایده خوبی نیست که برای سرگرمی این کار انجام شود.