بازار نزولی سال 2022 برای صنعت کریپتو و متاورس بسیار گران تمام شد و شاهد هک شبکههای مختلف بلاکچینی و ورشکستگی پروژههای بزرگ بودیم. با این حال، طی این سال وب 3.0 همچنان مورد توجه سرمایهگذاران خطرپذیر بود و کارآفرینان موفق شدند مبالغ قابل توجهی را برای استارتاپهای خود جمعآوری کنند. بر همین اساس در سالی که گذشت 348 شرکت متخصص در NFTها، متاورس، گیمینگ، هوش مصنوعی، واقعیت مجازی و واقعیت افزوده در مجموع 7,164,997,888 دلار سرمایه جذب کردند که 4.8 میلیارد دلار بیشتر از سال 2021 است.
بخشهای مختلف توجه سرمایهگذاران را به میزان متفاوتی در طول سال 2022 به خود جلب کردند. حباب NFT که در سال 2021 شکل گرفتهبود در اواسط سال 2022 ترکید، اما پروژههای توکنهای غیر مثلی همچنان مورد توجه بودند. نیمه دوم سال 2022 شاهد جذب پروژههای متاورس و گیمینگ بودیم که سرمایهگذاریهای قابل توجهی را جذب کردند. سرمایهگذارهای خظرپذیر یا VCها بر پروژههای “بازی برای کسب درآمد” متمرکز بودند و توجه ویژهای به کازینوهای بلاکچینی، اقلام کلکسیونی، لوتباکسها و بازیهای با مضمون فوتبال داشتند.
به دنبال چندین کلاهبرداری بزرگ، سرمایهگذاران خطرپذیر ضرورت و اهمیت امنیت در وب 3.0 را درک کردند و شروع به سرمایهگذاری بیشتر در استارتاپهای زیرساختی کردند.
در سه ماهه چهارم، سرمایهگذاران توجه خود را به استارتاپهای واقعیت افزوده، واقعیت مجازی و واقعیت ترکیبی معطوف کردند. هوش مصنوعی که در همین سال به لطف ربات چتجیبیتی (ChatGPT) توانست تعجب و توجه بسیاری از کاربران را برانگیزد، مورد توجه شرکتهای VC نیز قرار گرفت. به عنوان مثال، شرکت هوش مصنوعی اینوُرد (Inworld) در دور اول جذب سرمایه خود 50 میلیون دلار، پس از آن SEED 41 میلیون دلار، سینگولاریتی دائو (SingularityDAO) 25 میلیون دلار و مارکویژن (MarqVision) 20 میلیون دلار توانستند سپرده جذب کنند. بعید است که VCها در سال 2023 علاقه خود را به هوش مصنوعی از دست بدهند و احتمالاً استارتاپهای بیشتری از هوش مصنوعی بودجه دریافت خواهند کرد.
به طور کلی، در سال 2022، پروژههای متاورس روند رو به رشدی را آغاز کردند و مجموعاً 1828.9 میلیون دلار در طول سال جمعآوری کردند. پس از اینکه مارک زاکربرگ نام فیسبوک را به متا تغییر داد، متاورس در جهان بر سر زبانها افتاد. علاوه بر این، خود این کلمه در رقابت کلمه سال آکسفورد برای سال 2022 مقام دوم را کسب کرد.
گیمینگ یا بازیهای متاورسی دومین بخش پرطرفدار است که در سال میلادی گذشته 4487.3 میلیون دلار جذب سرمایه داشته است. پروژه های زیرساختی 200.8 میلیون دلار دریافت کردند، در حالی که شبکه های اجتماعی مبتنی بر وب 3.0 به میزان 259.1 میلیون دلار سرمایه جذب کردند. همچنین استارتاپهای واقعیت مجازی و واقعیت افزوده 178.6 میلیون دلار و پروژههای هوش مصنوعی 136.5 میلیون دلار جذب کردند.
برترین صندوقهای سرمایهگذاری
در سال 2022، پلتفرم پارادایم (Paradigm) به فعالترین سرمایهگذار در فضای وب 3.0 تبدیل شد. این شرکت سرمایهگذاری مشترک مستقر در سانفرانسیسکو بر روی شرکتهای ارز دیجیتال نوپا تا حرفهای تمرکز دارد و سبد سهام آن شامل سهام صرافی کوین بیس (Coinbase)، شرکت آپتیمیسم (Optimism)، پلتفرم مونپی (MoonPay)، شرکت چینالیسیس (Chainalanysis)، صرافی یونی سواپ (Uniswap) و پلتفرم مجیک ایدن (Magic Eden) میشود. این صندوق در طول سال گذشته پارادایم 2.5 میلیارد دلار برای پروژههای مبتنی بر بلاکچین جمعآوری کرد و 31 استارتاپ وب 3.0 را به مجموعه خود اضافه کرد. سرمایه گذاری های امسال عبارت از یونی سواپ، فرکشنال، بلر، مجیک ایدن و آپتیمیسم هستند.
شرکت اندریسن هوروویتز (Andreessen Horowitz) با مجموع 2.2 میلیارد دلار سرمایهگذاری در شرکتهای وب 3.0، در رتبه بعدی پس از پارادایم قرار دارد. این شرکت سرمایهگذاری خطرپذیر که به اختصار با نام a16z نیز شناخته میشود، توسط مارک اندریسن و بن هوروویتز در سال 2009 در سیلیکون ولی تاسیس شد. این صندوق در سرمایهگذاری بر روی شرکتهای کریپتوی پیشرفته، فینتک، زیستشناسی و مراقبتهای بهداشتی و گیمینگ تخصص دارد.
شایان ذکر است که در اکتبر 2022، این شرکت اصطلاحاً بخش “مدرسه استارتاپ کریپتو” خود را راهاندازی کرد که 500000 دلار سرمایهگذاری به هر شرکتکننده ارائه میدهد. اندریسن هوروویتز در عوض این کمک مالی اندریسن هوروویتز 7٪ سهام و سایر حقوق استارتاپ مورد نظر را دریافت میکند.
هایومایند کپیتال پارتنرز (Hivemind Capital Partners) یک پلتفرم سرمایهگذاری چند مرحلهای کریپتو، سومین سرمایهگذار برتر سال 2022 است. در این سال، 1.5 میلیارد دلار در استارتاپ های وب 3.0 سرمایهگذاری کرد. در حالی که نسبتاً جدید است، از آنجایی که شرکت درست یک سال قبل تأسیس شد، پورتفوی هایومایند در حال حاضر شامل استارتاپهای قابلتوجه و موسیقی محوری مانند لایموایر (LimeWire) و نپستر (Napster) است.
مورد بعدی بایننس لبز است که صندوق سرمایهگذاری بایننس محسوب میشود و در سال 2022 یک میلیارد دلار در شرکتهای مبتنی بر بلاکچین سرمایهگذاری کرد. در سالهای آینده، بایننس لبز به احتمال زیاد مبالغ کمتری را در تعداد بیشتری از استارتاپها سرمایهگذاری خواهد کرد.
در مجموع این چهار صندوق که بیشترین فعالیت را داشتند، امسال 22,485,600,000 دلار جذب این صنعت کردند. پس از آنها 10T Fund، Initialized Capital، Pantera Capital، Borderless Capital و Craft Ventures قرار دارند.
برترین سرمایهگذاران متاورس
آنیموکا برندز (Animoca Brands) در زمینه استارتاپهای متمرکز بر متاورس پیشرو است. این شرکت مستقر در هنگ کنگ در طول سال گذشته در 13 پروژه سرمایهگذاری کرد.
موردهای بعدی شامل شیما کپیتال (Shima Capital) است که شش دور سرمایهگذاری را انجام داده است و بعد از آن دیجیتال کارنسی گروپ قرار دارد که به پنج استارتاپ متاورسی سرمایه اختصاص داده است. در رتبههای بعدی X21Digital, SpartanGroup, Hashed, GenblockCapital, DeFianceCapital, DAOMaker, CoinbaseVentures قرار دارند که هر کدام در چهار استارتاپ متاورسی سرمایهگذاری کردهاند.
علاوه بر این NGCVentures، Metapurse، MechanismCapital، MagnusCapital، Liberty، LDCapital، Kyros، KingswayCapital، InfinityVenturesCrypto، GBV، BitscaleCapital و Alameda هر کدام در سه پروژه متاورس سرمایهگذاری کردند.
در مجموع، در سال 2022، بخش متاورس با مشارکت 340 سرمایه گذار منحصر به فرد، با مجموع 776.58 میلیون دلار سرمایهگذاری، شاهد بود.
برترین صندوقهای جدید
سال 2022 شاهد شکلگیری بسیاری از سازمانهای سرمایهگذاری جدید بود. فعالترین شرکت از نظر سرمایهگذاری، شِوا (Sheva) بود که در شرکتهای Limit Break و Dynamic سرمایهگذاری کرد. این دو مجموعاً 207.5 میلیون دلار بودجه دریافت کردند.
شرکت پورتال که در پروژههای متاورسی Satori، Boba Network، GalleonDAO و Job Protocol سرمایهگذاری کرده است، در جایگاه دوم قرار دارد. این شرکت ها در مجموع 57 میلیون دلار سرمایه جذب کردند.
ژس از آن شرکت مولانا (Mulana) قرار دارد که حدود 50 میلیون دلار در MARA، Ready Games Network، Joyride، Decry Protocol و peaq سرمایه گذاری کرد.
پس از آن استودیو آریبا (Arriba) قرار دارد که در دور جذب سرمایه استارتاپهای YGG Hapan، Oasys Games، و double jump.tokyo شرکت کرد. این پروژهها 47.8 میلیون دلار دریافت کردند.
بعد از آن هاوس کپیتال (House Capital) قرار دارد که در دور جذب سرمایه بازیهای SuperTeam، Venly و Bitmama شرکت کرد. این استارتاپها مجموعاً 35 میلیون دلار سرمایه جمع آوری کردند.
شایان ذکر است که از میان 47 صندوق سرمایهگذاری تاسیس شده در سال 2022، هیچ یک در استارتاپهای متاورسی سرمایهگذاری نکردهاند.
استارتاپهایی که بیشترین سرمایهگذاری را در سال ۲۰۲۲ جذب کردند
غول سرگرمی جهانی یعنی اپیک گیمز (Epic Games)، 2 میلیارد دلار سرمایه گذاری از سونی و سازنده بازیهای لگو (LEGO) به نام کرکبی (KIRKBI) جذب کرد. خالق بازی فورتنایت (Fortnite)، ایپیک گیمز، از این سرمایه برای پیشبرد اهداف خود در زمینه متاورس و حمایت از رشد مداوم آن استفاده میکند. ارزش این شرکت در حال حاضر 31.5 میلیارد دلار است.
یوگا لبز (Yuga Labs) در جایگاه دوم قرار دارد. در مارس 2022، این استودیوی سازنده مجموعه NFT بورد ایپ یات کلاب (Bored Ape Yacht Club)، 450 میلیون دلار برای توسعه پروژه متاورسی آدرساید (Otherside) سرمایهگذاری کرد. تا امروز، یوگا لبز نسخه اولیه آدرساید را منتشر کردهاست و طرفداران بورد ایپ یات کلاب را با نسخه دوم بهزودی شگفتزده خواهد کرد.
صندوق سرمایهگذاری خطرپذیر آنیموکا برندز (Animoca Brands) در سال 2022 به میزان 434.2 میلیون دلار جذب سرمایه کرد. این شرکت که ارزش آن تقریباً 5.9 میلیارد دلار است، از این سرمایه برای توسعه متاورس استفاده میکند. قابل ذکر است که انیموکا به طور فعال در استارتاپهای وب 3.0 سرمایهگذاری میکند. نام آن در پروژههای متاورس و NFT متعددی که در چند سال گذشته منتشر شده بودند، از جمله Sky Mavis متعلق به Axis Infinity و بازار توکنهای غیر مثلی اوپن سی (OpenSea) به چشم میخورد.
آنیموکا برندز همچنین در استارتاپ لایه 2 مبتنی بر NFT ایمیوتبل (Immutable) مستقر در سیدنی سرمایهگذاری کرد که در مجموع 200 میلیون دلار از ParaFi Capital، Temasek، Mirae Asset، Declaration Partners، Tencent Holdings و سایر سرمایهگذاران برجسته دریافت کرده است. ایمیوتبل بیشتر به عنوان توسعهدهنده بازیهای مبتنی بر NFT با مدل “بازی برای کسب درآمد” «Guild of Guardians»، ««Illuvium Land و «Gods Unchained» شناخته میشود. ارزش این شرکت در حال حاضر 2.5 میلیارد دلار است.
لیمیت بریک (Limit Break) در یک دور جذب سرمایه با حمایت Standard Crypto، Buckley Ventures و Paradigm Ventures 200 میلیون دلار دریافت کرد. بنیانگذاران لیمیت بریک، گابریل لیدان و هالبرت ناکاگاوا معتقدند که شرکت آنها با معرفی مدل رایگان خود جایگزین بازیهای با مدل “بازی برای کسب درآمد” و رایگان خواهد شد.
شرکت فناوری متاورس ایمپراببل (Improbable) 150 میلیون دلار برای توسعه شبکهای از متاورسهای وب 3.0 قابل همکاری با نام “M²” جمع آوری کرد. اندریسن هوروویتز، دیجیتال کارنسی گروپ، گروه بین المللی Susquehanna، CMT Digital، Mirana Ventures و Ethereal Ventures تاکنون در این استارتاپ بریتانیایی سرمایهگذاری کردهاند.
استودیوی بازی سازی اسکای مویس مستقر در سنگاپور 150 میلیون دلار از بایننس لبز، انیموکا برندز، پارادایم، اکسل، اندریسن هوروویتز و دیالکتیک کپیتال دریافت کرد. این وجوه برای پرداخت خسارت به کاربران آسیبدیده از هک شبکه رونین (Ronin)، که در 23 مارس رخ داد، استفاده شد.
انجللیست (AngelList) که ابزارهای نوآورانهای را برای استارتاپها و سرمایهگذاران ایجاد میکند، ۱۰۰ میلیون دلار جمعآوری کرد. دور سری سوم جذب سرمایه آن نیز توسط تایگر گلوبال با مشارکت Accomplice و دیگران انجام شد.
هما (Homa)، توسعهدهنده فناوری متمرکز بر بازی، 100 میلیون دلار در دور سری دوم جذب سرمایه خود به رهبری Quadrille Capital و Headline دریافت کرد. همچنین Northzone، Fabric Ventures، Singular، Bpifrance و Eurazeo از این دور حمایت کردند. این استودیو از منابع مالی برای توسعه تجارت از طریق سرمایهگذاری در دادهها و محصولات فناوری، استخدام کارشناسان بین المللی و اجرای مشارکت های جدید استفاده کرد.
پلتفرم دیجیتال مد و لباس چینی به اسم استایلتریدی (Style3D) 100 میلیون دلار در دور دوم جذب سرمایه خود به رهبری Hillhouse و CDH Investments جمع آوری کرد. این استارتاپ خدمات فنی برای ایجاد مدلهای مجازی ارائه میدهد.
بزرگترین دورهای جذب سرمایه وب 3.0 در سال 2022
در سال 2022، یوگا لبز، خالقان بورد ایپ یات کلاب، 450 میلیون دلار در یک دور اولیه به رهبری a16z جمعآوری کردند. آنیموکا برندز، سندباکس و مونپی و شرکای استراتژیک آنها یعنی Sound Ventures، LionTree، Thrive Capital و دیگران از این دور جذب سرمایه همراه با صرافی ارز دیجیتال FTX که اکنون ورشکستهشدهاست، حمایت کردند. یوگا لبز از این سرمایه برای توسعه پروژه آدرساید و رشد تیم با استخدام مهندسان، خلاقان و کارشناسان بهرهبرداری استفاده کردند.
شرکت یوگا لبز در حال حاضر 4 میلیارد دلار ارزشگذاری شدهاست.
مورد بعدی پروژه NFT ویفرندز (VeeFriends) میباشد که توسط موسسه واینرتری (Vayner3) متعلق به گری واینرچوک تأسیس شده است، 50 میلیون دلار از اندریسن هورویتز جمعآوری کرد. این شرکت از این منابع مالی برای گسترش تیم خود استفاده کرد. علاوه بر مجموعه NFT، در سال 2022، ویفرندز میزبان VeeCon، کنفرانسی در ایندیاناپولیس بود و با همکاری شرکتهای وب 2.0 روشهای سنتی را کنار گذاشت.
پس از آن وگاس وان (Vegas One)، یک پلتفرم ساخت بازیهای کازینوی وب 3.0 که دفتر مرکزی آن در سنگاپور است، نیز 50 میلیون دلار جمع آوری کرد. دور اولیه توسط Game Sparcs و XSGames با شرکت Game Dreamer رهبری شد. هدف این شرکت برنامهریزی مجدد صنعت کازینو در بلاکچین است.
پروژههای شکستخورده
در سال میلادی گذشته، صنعت متاورس و بهطور کلی کریپتو با چندین شکست بزرگ مواجه شد که باعث شد جامعه و سرمایهگذاران در مورد ارزش پروژههای مبتنی بر بلاکچین دچار تردید شوند. این اتفاقات همچنین باعث ترس سرمایهگذاران شد و جمعآوری پول در زمستان رمزنگاری را برای استارتاپها دشوارتر کرد.
در ماه مارس، رونین بریج (Ronin Bridge) که سازنده بازی مبتنی بر NFT اکسی اینفینیتی بود، هک شد. مهاجم موفق شد 5 کلید خصوصی از 9 کلید را هک کند و در دو تراکنش 625 میلیون دلار را از آن خود کند. در همان ماه، صندوق پوشش ریسک ارزهای دیجیتال در سنگاپور، به نام تری اروز کپیتال (Three Arrows Capital)، که با نام 3AC نیز شناخته میشود، باعث ضرر 270 میلیون دلاری برای صرافی ارز دیجیتال بلاکچین داتکام (blockchain.com) شد. قبل از آن، 3AC در دو استارتاپ متاورسی به نام های Solice و Imperium Empires سرمایهگذاری کرده بود.
پس از آن، در ماه ژوئیه، شرکت سرمایه گذاری ارز دیجیتال وویجر دیجیتال (Voyager Digital) به دلیل مجموع بدهی 661 میلیون دلاری خود، اعلام ورشکستگی کرد. باید اشاره داشت، سم بنکمن فراید، مدیرعامل صرافی FTX و آلامدا ریسرچ (Alameda Research)، زمانی که وویجر با مشکلاتی مواجه شد، 75 میلیون دلار به این شرکت کمک کرد. وویجر دیجیتال قبل از ورشکستگی در هیچ پروژه متاورسی سرمایهگذاری نکرده بود. طی اوایل ماه مه، توکن لونا (Luna) و استیبل کوین ترا (Terra) به طور قابل توجهی کاهش قیمت پیدا کردند. در پی این حادثه، مقامات کره جنوبی حکمی برای دو کووان، نیکلاس پلاتیاس، بنیانگذاران ترافورم لبز و پنج نفر دیگر صادر کردند.
در نوامبر سال جاری، دومین صرافی بزرگ ارز دیجیتال در جهان یعنی FTX اعلام ورشکستگی کرد. صندوق سرمایهگذاری آن، FTX Ventures، مبالغ زیادی از سپردههای مشتریان را در پروژههای وب 3.0 سرمایهگذاری کردهبود. این صندوق سرمایهگذاری با جذب بیش از 300 میلیون دلار برای 9 شرکت، فعالترین سرمایهگذار در سپتامبر امسال شد.
گفتنی است شرکت آلامدا ریسرچ مستقر در هنگ کنگ که متعلق به سم بنکمن فراید بود به همراه FTX سقوط کرد. این شرکت همچنین یک سرمایه گذار فعال در استارت آپ های وب 3.0 بود. این شرکت تجاری در دورهای جذب سرمایه Render Network که در مجموع 30 میلیون دلار دریافت کرد، گیلدفای (GuildFi) با سرمایه گذاری 6 میلیون دلاری و Solice که 4.360 میلیون دلار دریافت کرد، شرکت نمود. آلامدا همچنین در پالیگان، Anchorage Digital، سولانا، وویجر دیجیتال و ایمیوتبل سرمایه گذاری کرد.
سال 2022 با سقوط FTX و دستگیری مدیرعامل سابق آن سم بنکمن فراید در باهاما به پایان رسید. ورشکستگی صرافی کریپتو و کلاهبرداری عوامل آن تاکنون نظر بسیاری از VCها و موسسات در کریپتو و وب 3.0 را تغییر داده است. سرمایه گذاران در حال حاضر حتی در مورد ایمنی استارتاپهای مرتبط با ارز دیجیتال از اطمینان کمتری برخوردار هستند. با این حال، افراد و شرکتها به استفاده از ارزهای دیجیتال ادامه میدهند. فناوری بلاکچین در سال جاری بر حوزههای مختلف زندگی ما تأثیر گذاشت. از مد گرفته تا امنیت، زیرا شرکتهای متعددی راهحلهای مبتنی بر کریپتو را معرفی کردند.
در سه ماهه چهارم سال گذشته، هوش مصنوعی به همراه واقعیت افزوده، واقعیت مجازی و واقعیت ترکیبی مورد توجه سرمایهگذاران خطرپذیر قرار گرفت. زمان نشان خواهد داد که سال 2023 چه چیزی را برای وب 3.0 به ارمغان خواهد آورد.
منبع mpost.io