متاورس بدون سر و صدا و چراغ خاموش در حال ایجاد تحول در مراقبت‌های بهداشتی و خدمات پزشکی است. شرکت‌های نوآوری که با حمایت مالی قابل توجهی پشتیبانی می‌شوند، به دسترسی بیشتر، نتایج بهتر و هزینه‌های کمتر در زمینه‌هایی مانند تصویربرداری پزشکی و جراحی، سلامت روان و آموزش پزشکی رسیده‌اند.
با اینکه متاورس هنوز در مراحل اولیه خود است، بیشتر حوزه‌های مراقبت‌های بهداشتی در حال حاضر تاثیر آن را تجربه کرده‌اند. افراد بسیار زیادی در سراسر دنیا وجود دارند که به‌دلیل محدودیت‌های مختلف مانند محدودیت‌های جسمی، تحصیلی، مالی و حتی وجود مرزهای جغرافیایی فاصله زیادی از امکانات پزشکی لازم دارند. همین موضوع سبب شده‌است سلامت جسم و روح آن‌ها به خطر بیفتد. شاید با خودتان فکر کنید چه می‌شد اگر همه انسان‌ها بدون محدودیت، به امکانات پزشکی دسترسی داشتند.
آیا واقعاً ممکن است همه بتوانند از راه دور و با وجود تمامی محدودیت‌ها سلامت خود را در اولویت قرار دهند؟ بله فناوری متاورس این امکان را فراهم کرده تا همه مردم، بدون توجه به محدودیت‌ها بتوانند درمان شوند و به زندگی خود ادامه دهند. پزشکی در متاورس توانسته پنجره‌ای جدید به‌سوی درمان باز کند و با محبوبیت مردم مواجه شود. هدف این مقاله، شرح دنیای پزشکی در فناوری متاورس است.
متاورس در خدمات پزشکی امروز
برای خیلی‌ها، متاورس یادآور بازی و سرگرمی است، اما فناوری به‌کار برده‌شده در این فضا، امروزه در مراقبت‌های بهداشتی کاربرد واقعی دارد. تکنولوژی به‌کاررفته در متاورس عبارت از واقعیت توسعه یافته (متشکل از واقعیت افزوده، واقعیت مجازی، و واقعیت ترکیبی، یا AR، VR، و MR، که در مجموع به عنوان XR نامیده می‌شود) می‌باشد. همچنین شامل فناوری‌ها و برنامه‌های کاربردی وب 3.0، مانند بلاکچین و دارایی‌های مجازی؛ و نیز M-worlds یا همان «مکان‌های» مجازی زنده که کاربران در آن جمع می‌شوند و محتوا تولید می‌کنند، می‌باشد.
می‌دانید که قرنطینه‌شدن به‌واسطه ویروس کووید ۱۹، سبب دورکاری در بسیاری از مشاغل و تحصیل از راه دور شده که همه این‌ها توسط فناوری متاورس برای عموم مردم امکان‌پذیر شد.
نوآوران و متفکران نیز عوامل این فناوری را تشویق کردند تا علاوه بر تحصیل و کار، به پزشکان این امکان را دهد بیماران را از راه دور درمان کنند؛ با اینکه این فناوری، یعنی سلامت در متاورس سال‌ها در حال بررسی و آزمایش بود. همین موضوع کم‌کم موجب شد پزشکی در متاورس، گسترش پیدا کند.
آموزش پزشکی در متاورس
تحقیقات نشان می‌دهد از چندین سال پیش تا سال ۲۰۲۲ استفاده از این فناوری، یعنی درمان از راه دور افزایش و محبوبیت چشمگیری میان مردم داشته است و ممکن است در سال‌های آینده جایگزین تشخیص پزشک و درمان فیزیکی، یعنی برخورد نزدیک بیمار و پزشک شود.
دانشکده‌های پزشکی برای آموزش جراحی از واقعیت مجازی VR استفاده می‌کنند. دانشکده پزشکی دانشگاه کنتیکت در آمریکا برای آموزش جراحی ارتوپدی به رزیدنت‌های پزشکی از تکنولوژی Oculus (تولیدشده توسط فیسبوک) استفاده می‌کند.
متاورس و عمل جراحی
جراحان از فناوری‌های VR، AR و AI در متاورس برای مقدمه‌چینی یک جراحی دقیق استفاده می‌کنند؛ به این صورت که متخصصان از بدن بیمار، یک نمای سه‌بعدی کاملاً دقیق دریافت کرده و روی آن برای عملیات جراحی برنامه‌ریزی می‌کنند. این شبیه‌سازی، سبب کم‌شدن احتمال خطا در جراحی می‌شود و کیفیت جراحی را بالا می‌برد.
در دنیای واقعی و برای اولین بار در حین جراحی ستون فقرات توسط جراحان اعصاب دانشگاه جان هاپکینز از واقعیت افزوده استفاده شده‌است. جراحان 6 پیچ در ستون فقرات بیمار قرار دادند و دو روز بعد گروهی دیگر از جراحان، توموری را از ستون فقرات بیمار خارج کردند.
هدست‌ها و هدفون‌های اهداشده این قابلیت را به آن‌ها می‌داد تا بتوانند به‌خوبی اعضای درونی بیمار را مشاهده کنند. همین موضوع سبب شد جراحی موفقی پشت سر بگذارند.
متاورس و تسهیل پیدا کردن رگ
معمولاً در برخی موارد پرسنل آزمایشگاه نمی‌توانند به راحتی رگ دست بیمار را پیدا کنند. اما هدست‌های واقعیت افزوده می‌توانند با مشخص کردن رگها به صورت خطوط رنگی و برجسته‌کردن آن‌ها، این مشکل را حل کنند.
اولین بیمارستان متاورسی
یک شرکت مراقبت‌های بهداشتی مستقر در امارات متحده عربی به نام تامبی گروپ (Thumbay Group) از راه‌اندازی اولین بیمارستان متاورسی جهان در اواخر سال 2022 خبر داد. در این بیمارستان با استفاده از واقعیت مجازی و واقعیت افزوده، بیماران از آواتارهای خود برای تعامل با پزشک در فضای مجازی مشترک استفاده خواهند کرد.
اولین عمل جراحی در متاورس
برای اولین بار در جهان، جراحی سرطان سینه از راه دور و به کمک متاورس انجام شد. این عمل به این‌گونه صورت گرفت که یکی از پزشکان در محل و همراه بیمار بود و به‌طور فیزیکی در اتاق جراحی حضور داشت؛ درحالی‌که جراح دیگر، ۹۰۰ کیلومتر دورتر و در کشور دیگری قرار داشت.
مزایا و معایب متاورس در پزشکی
مزایا:
- از بین‌بردن مشکل دوری راه و زمان انتظار طولانی
- امکان معاینه بیمار به‌صورت مجازی با نتایجی مشابه حالت واقعی
- بهبود کیفیت تشخیص و درمان‌های پزشکی ازطریق اشتراک همزمان داده‌های بیمار با متخصصان مختلف
- پیشرفت چشمگیر در آموزش‌های پزشکی به دانشجویان
معایب:
- یک فناوری جدید همیشه با چالش‌های مختلف همراه است و دستیابی به حالت ایده‌آل به زمان نیاز دارد
- احتمال به‌خطر افتادن امنیت اطلاعات بیماران
- افراد مسن ممکن است در استفاده از متاورس مشکل داشته باشند
سخن پایانی
تکنولوژی به سرعت در حال پیشرفت است و سیستم مراقبت‌های بهداشتی نیز با فناوری‌های جدید همگام شده‌است. بیمارستان‌های متاورس تحول جدیدی در پزشکی و مراقبت‌های بهداشتی به‌وجود آورده‌اند. در حالی که این فناوری جدید دارای مزایا و معایب خود است، اما پتانسیل زیادی برای از بین‌بردن موانع دسترسی به مراقبت‌های پزشکی و بهبود نتایج درمان دارد.
منبع news-medical.net bcg.com healthnews.com
